به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «اروم نیوز»؛ شهرستان خوی با جمعیتی بیش از ۳۰۰ هزار نفر و برخورداری از جایگاهی تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی ویژه، سال‌هاست با یک خلأ جدی در حوزه آموزش عالی دست و پنجه نرم می‌کند؛ نبود دانشگاه سراسری دولتی. این مسئله نه تنها به یکی از دغدغه‌های اصلی جوانان و خانواده‌ها تبدیل شده، بلکه در محافل کارشناسی و میان مسئولان محلی نیز به‌عنوان مانعی اساسی در مسیر توسعه علمی، فرهنگی و اجتماعی منطقه مورد بحث قرار می‌گیرد. در حالی‌که بسیاری از شهرهای کوچک‌تر در کشور دارای دانشگاه‌های دولتی هستند، خوی به‌رغم وسعت و ظرفیت‌های بالای انسانی، همچنان از این امکان محروم مانده است.
بیش از یک دهه پیش، تصمیمی امیدبخش برای جبران این عقب‌ماندگی اتخاذ شد. در سال ۱۳۸۸، زمینی به مساحت ۵۷ هکتار در محدوده‌ای مناسب و نزدیک به بافت شهری برای احداث پردیس دانشگاهی خوی اختصاص یافت و کلنگ این پروژه با حضور مسئولان وقت به زمین زده شد عملیات اجرایی نیز با سرعت قابل توجهی آغاز شد و پیشرفت فیزیکی ساختمان‌ها امیدهای فراوانی را در دل مردم و دانشجویان آینده‌نگر ایجاد کرد بسیاری بر این باور بودند که با تکمیل این پروژه، خوی به قطب علمی شمال آذربایجان‌غربی تبدیل خواهد شد.
با این حال، روند کار به دلایل مختلف متوقف شد و امیدهای اولیه به تدریج رنگ باخت. کمبود اعتبارات عمرانی، مشکلات حقوقی مربوط به مالکیت زمین و همچنین تغییر اولویت‌های وزارت علوم از جمله عواملی بود که پروژه را به حالت نیمه‌تمام درآورد اکنون پس از گذشت بیش از ۱۵ سال، ساختمان‌های نیمه‌کاره پردیس دانشگاهی خوی به نمادی از وعده‌های عمل‌نشده و مدیریت‌های ناکارآمد بدل شده است این وضعیت نه تنها موجب یأس و ناامیدی در میان مردم شده، بلکه چهره‌ای نامطلوب از ظرفیت‌های معطل‌مانده شهرستان را نیز به نمایش گذاشته است.
کارشناسان آموزش عالی تأکید می‌کنند که ادامه این وضعیت می‌تواند پیامدهای سنگینی برای منطقه داشته باشد از یک سو، جوانان ناچار به مهاجرت به سایر شهرها و استان‌ها برای ادامه تحصیل هستند و این مهاجرت علمی به خروج استعدادهای برتر و تضعیف سرمایه انسانی منجر می‌شود از سوی دیگر، فشار اقتصادی مضاعفی بر خانواده‌ها وارد می‌شود؛ چرا که تأمین هزینه‌های اقامت یا رفت و آمد فرزندان در دیگر شهرها برای بسیاری از خانواده‌های متوسط و کم‌درآمد دشوار است. علاوه بر این، نبود یک مرکز علمی معتبر، فرصت‌های فرهنگی و اجتماعی متعددی را از مردم خوی سلب کرده و مانعی در مسیر شکوفایی ظرفیت‌های منطقه‌ای به شمار می‌رود.
در چنین شرایطی، مطالبه عمومی مردم خوی برای احیای پروژه دانشگاه دولتی بیش از هر زمان دیگری جدی شده است. نخبگان محلی، فعالان مدنی و رسانه‌های شهرستان بارها بر ضرورت تعیین تکلیف این پروژه تأکید کرده‌اند. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند نمایندگان مجلس در قالب یک طرح ویژه موضوع را پیگیری کنند، استانداری و فرمانداری خوی برای اخذ ردیف بودجه مستقل اقدام نمایند و وزارت علوم نیز نگاه تمرکزگرایانه خود را کنار گذاشته و عدالت آموزشی را محقق سازد بدون تردید، تکمیل پردیس دانشگاهی خوی نه تنها آینده علمی این شهرستان را متحول خواهد کرد، بلکه زمینه‌ساز رونق اقتصادی، ارتقای فرهنگی و افزایش نشاط اجتماعی در منطقه نیز خواهد بود.
دانشگاه سراسری مطالبه جدی مردم است
غلامحسین آزاد فرماندار ویژه شهرستان خوی در گفتگو با خبرنگار اروم نیوز با اشاره به ضرورت این پروژه گفت: دانشگاه سراسری یک مطالبه جدی مردم خوی است این شهرستان به دلیل جمعیت بالا و موقعیت جغرافیایی راهبردی، شایسته داشتن دانشگاه دولتی است زمین آن سال‌ها قبل آماده شد و ساختمان پردیس نیز بخشی از آن ساخته شده، اما تخصیص اعتبارات کافی صورت نگرفته است ما بارها این موضوع را در جلسات استانی و ملی مطرح کرده‌ایم و امیدواریم با همراهی نمایندگان و پیگیری در سطح وزارت علوم، در نهایت این پروژه به سرانجام برسد.
وی ادامه داد: وجود دانشگاه آزاد یا پیام نور هرگز نمی‌تواند جای دانشگاه دولتی را پر کند. مردم خوی انتظار دارند عدالت آموزشی رعایت شود. اگر دانشگاه سراسری در اینجا فعال شود، علاوه بر کاهش مهاجرت علمی، می‌تواند به توسعه فرهنگی و اقتصادی شهرستان کمک کند.
نبود دانشگاه دولتی موجب مهاجرت علمی خوی است
در ادامه، سید مرتضی شکارلو رئیس مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای خوی در گفتگو با خبرنگار اروم نیوز اظهار کرد: هر ساله صدها دانش‌آموز نخبه از خوی فارغ‌التحصیل می‌شوند اما به دلیل نبود دانشگاه دولتی، ناچارند برای ادامه تحصیل به تبریز، ارومیه یا حتی تهران بروند این روند هم موجب مهاجرت علمی و خروج سرمایه انسانی از شهرستان می‌شود و هم خانواده‌ها را با هزینه‌های سنگین مواجه می‌کند اگر دانشگاه سراسری در خوی فعال شود، هم هزینه‌ها کاهش می‌یابد و هم انگیزه ماندگاری جوانان افزایش پیدا می‌کند.
وی افزود: دانشگاه دولتی تنها یک مرکز آموزشی نیست؛ موتور محرک توسعه شهری است. تجربه شهرهایی مانند مراغه و مهاباد نشان می‌دهد که با تأسیس دانشگاه دولتی، چه تحولات بزرگی در حوزه علمی، فرهنگی و اقتصادی آن‌ها رخ داده است. خوی از نظر ظرفیت‌های انسانی و جایگاه جغرافیایی حتی بیش از این شهرها استحقاق چنین ظرفیتی را دارد.
تحصیل فرزندان در شهرهای دیگر بار مالی سنگینی دارد
محمدرضا احمدی، یکی از والدین دانشجوی خویی که فرزندش در تبریز مشغول به تحصیل است، نیز در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: سال‌هاست خانواده‌هایی مثل ما مجبورند هزینه‌های سنگین زندگی در شهرهای دیگر را تقبل کنند. اجاره خوابگاه، هزینه رفت‌وآمد و مخارج روزانه فشار زیادی به خانواده‌ها وارد می‌کند. اگر دانشگاه دولتی در خوی فعال شود، این مشکلات برطرف خواهد شد و جوانان ما مجبور به ترک خانه و خانواده نخواهند بود.
وی افزود: نبود دانشگاه دولتی باعث شده بسیاری از دانش‌آموزان مستعد به دلیل مشکلات مالی از ادامه تحصیل در رشته‌های دلخواه خود منصرف شوند. این موضوع برای آینده شهر ما زیان‌بار است.
عدالت آموزشی بدون دانشگاه دولتی در خوی محقق نمی‌شود
مجید صالحی کارشناس مسائل آموزش عالی و اجتماعی در گفتگو با خبرنگار اروم نیوز با اشاره به وضعیت دانشگاهی شهرستان خوی اظهار کرد: سال‌هاست که نبود دانشگاه سراسری در این شهر موجب بروز مشکلات جدی در ابعاد علمی، فرهنگی و اقتصادی شده است و این خلأ همچنان ادامه دارد.
وی تأکید کرد: در شرایطی که خوی دومین شهر پرجمعیت آذربایجان‌غربی است، محروم ماندن آن از یک مرکز علمی دولتی قابل قبول نیست و این امر نوعی بی‌عدالتی آموزشی در سطح استان به شمار می‌رود.
این کارشناس در ادامه افزود: یکی از مهم‌ترین پیامدهای این کمبود، مهاجرت علمی جوانان است. بسیاری از نخبگان و استعدادهای علمی ناچار می‌شوند برای ادامه تحصیل به شهرهای دیگر بروند و این روند خروج نیروهای نخبه، ظرفیت‌های محلی را به شدت تضعیف کرده است.
وی تصریح کرد: این مهاجرت تنها به معنای ترک تحصیل در محل سکونت نیست، بلکه موجب فرار سرمایه انسانی و کاهش توان علمی و تحقیقاتی منطقه می‌شود.
صالحی با اشاره به فشارهای اقتصادی ناشی از این وضعیت بیان کرد: خانواده‌های متوسط و کم‌درآمد بیشترین آسیب را از نبود دانشگاه سراسری در خوی متحمل می‌شوند. هزینه‌های بالای رفت و آمد یا اسکان فرزندان در دیگر شهرها فشار مضاعفی بر دوش این خانواده‌ها گذاشته است بسیاری از خانواده‌ها به همین دلیل از ادامه تحصیل فرزندانشان صرف‌نظر می‌کنند و این امر نابرابری آموزشی را تشدید کرده است.
این کارشناس همچنین خاطرنشان کرد: خوی به رغم جایگاه جمعیتی و تاریخی خود، هنوز در نقشه علمی استان نقش پررنگی ندارد و این موضوع به کاهش جایگاه فرهنگی و اجتماعی شهرستان نیز منجر شده است.
وی گفت: وجود یک دانشگاه معتبر می‌تواند به ارتقای فضای فرهنگی شهر، ایجاد فرصت‌های اجتماعی تازه و جذب برنامه‌های علمی و پژوهشی در سطح ملی کمک کند، اما این فرصت تاکنون از مردم خوی دریغ شده است.
صالحی خاطرنشان کرد: بیش از ۱۵ سال از کلنگ‌زنی پروژه دانشگاه خوی می‌گذرد و مردم بیش از هر زمان دیگری خواستار اقدام عملی هستند.
کارشناس مسائل آموزش عالی و اجتماعی تاکید کرد: توسعه علمی نباید تنها به مراکز استان‌ها محدود شود و شهرهایی مانند خوی نیز باید از فرصت ایجاد دانشگاه دولتی بهره‌مند شوند.
وی اظهار داشت: تکمیل ساختمان پردیس دانشگاهی و راه‌اندازی رسمی دانشگاه سراسری خوی می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ این شهرستان باشد.
صالحی تصریح کرد: تحقق این پروژه نه تنها آینده علمی خوی را متحول می‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شهرستان باشد. ایجاد دانشگاه دولتی، موجب جذب دانشجویان، رونق کسب‌وکارهای محلی، ارتقای سطح خدمات شهری و افزایش نشاط اجتماعی خواهد شد.
وی عنوان کرد: هرگونه تأخیر بیشتر در این پروژه به معنای از دست رفتن فرصت‌های ارزشمندی برای نسل‌های آینده است و مسئولان باید با جدیت و سرعت بیشتری در مسیر تکمیل و راه‌اندازی دانشگاه خوی گام بردارند.
گزارش از هادی عباسپور
انتهای خبر/ م
