به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «اروم نیوز»؛ شهر ماکو، واقع در شمال آذربایجانغربی، که زمانی میزبان سالن سینمایی فعال و محوری در فعالیتهای فرهنگی خود بود، سالهاست با کمبود فضاهای تخصصی برای نمایش فیلم و اجرای تئاتر مواجه است.
این کمبود، باعث شده تا هنرمندان محلی مجبور باشند برنامههای خود را در خیابانها، مدارس و پارکها برگزار کنند. فضای اجرا در این مکانها، علاوه بر محدودیتهای فنی و تجهیزات، مانع ارائه آثار با کیفیت حرفهای میشود و توان جذب مخاطب گسترده را کاهش داده است.
سینمای ماکو که در سالهای گذشته به عنوان یکی از مراکز اصلی فرهنگی شهر فعالیت میکرد، به دلایلی نامعلوم و بدون هیچ جایگزینی تعطیل شد. این تعطیلی نه تنها خلأ فرهنگی ایجاد کرده بلکه فرصتهای آموزشی و اجتماعی برای شهروندان را نیز محدود ساخته است نبود فضای تخصصی برای نمایش فیلم و تئاتر باعث شده هنرمندان، علیرغم استعداد و توان بالای خود، نتوانند آثارشان را در محیطی حرفهای و مجهز ارائه کنند.
در ماههای اخیر، چند اجرای مهم تئاتر در ماکو برگزار شد که نشانگر علاقه و ظرفیت بالای مردم و هنرمندان است از جمله این اجراها میتوان به نمایش «۱۲ مرد خشمگین» در یکی از مدارس شهر و نمایش «چی چست» در پارک امام خمینی (ره) اشاره کرد استقبال گسترده مردم از این برنامهها نشان داد که شهروندان تشنه هنرهای نمایشی و فرهنگی هستند، اما محدودیت فضای اجرا و نبود امکانات حرفهای باعث کاهش کیفیت و توان جذب مخاطب بیشتر شده است.
کمتوجهی مسئولان مانع احداث سالن سینما شد
حمید قاسمی، هنرمند تئاتر و سینما در ماکو، در گفتگو با خبرنگار ما گفت: سالها قبل سالن سینما به بهانه تعمیرات بسته شد و بعدها با استدلال عدم استقبال، تعطیل باقی ماند. اما امروز شرایط کاملاً تغییر کرده و سینما و تئاتر با استقبال گسترده مردم مواجه هستند حتی کلنگ احداث سالن جدید زده شد، اما به دلیل عدم استعلامات لازم و کمتوجهی مسئولان، بودجه اختصاص یافته به شهرستان دیگری منتقل شد مهمترین مشکل، عدم پیگیری و اراده مسئولان است.
وی افزود: نبود سالن سینما و فضای تخصصی تئاتر، علاوه بر محدود کردن فعالیت هنرمندان، موجب کاهش فرصتهای فرهنگی و اجتماعی برای شهروندان شده است. بسیاری از علاقهمندان به هنر مجبورند برای تماشای نمایشها یا فیلمها به شهرستانهای مجاور سفر کنند و این وضعیت نه تنها انگیزه هنرمندان را کاهش میدهد بلکه باعث از دست رفتن مخاطب و کاهش تعاملات فرهنگی در سطح محلی شده است.
سکوت مسئولان یأس هنرمندان ماکو را افزایش داد
میلاد آقازاده، بازیگر جوان تئاتر، نیز تجربه پیگیری شخصی خود را چنین بیان کرد: به صورت شخصی تلاش کردم موضوع احداث سالن سینما را پیگیری کنم، اما هیچ پاسخی از مسئولان ماکو دریافت نکردم به ما گفته شد که حوزه اختیارات استان است، اما وقتی از استان پیگیری شد، کسی پاسخگو نبود این سکوت باعث یأس و ناامیدی در میان هنرمندان و علاقهمندان به فرهنگ و هنر شده است.
آقازاده همچنین تأکید کرد: این بیتوجهی و عدم پاسخگویی مسئولان، نه تنها انگیزه و اشتیاق هنرمندان را کاهش داده، بلکه باعث شده بسیاری از استعدادهای جوان به فکر ترک حوزه هنر و مهاجرت به شهرهای دیگر باشند. استمرار این وضعیت میتواند فرهنگ و هنر محلی را به مرور تضعیف کرده و نسلهای آینده را از فرصتهای آموزشی و هنری محروم کند.
نبود سالن سینما فرصتهای هنری محدود کرده است
از سوی دیگر، حافظ تیموری، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ماکو، با تأکید بر ضرورت ایجاد سالن سینما در شهرستان اظهار داشت: سینما یکی از نیازهای اساسی فرهنگی شهر است جلسات متعددی با شهرداری و سازمان منطقه آزاد ماکو برگزار شده، اما پس از تغییرات مدیریتی در منطقه، پیگیریها کاهش یافته است خوشبختانه سالن سینمای جدیدی در هتل ماوی ساخته شده و در انتظار صدور مجوز بهرهبرداری است تا اهالی فرهنگ و هنر بتوانند از آن بهرهمند شوند.
نبود سالن سینما و فضای تخصصی تئاتر، علاوه بر پیامدهای فرهنگی، دارای تبعات اجتماعی و اقتصادی نیز است که این فضاها، علاوه بر سرگرمی و تفریح، باعث افزایش سطح آگاهی عمومی، ایجاد نشاط اجتماعی، رشد استعدادهای جوانان و تقویت گردشگری فرهنگی شهرستان میشوند. کارشناسان فرهنگی معتقدند نبود این زیرساختها، فرصتهای توسعه هنری و اجتماعی ماکو را محدود کرده و زمینه مهاجرت استعدادهای محلی به سایر شهرها را فراهم میکند.
کلام آخر؛
در کنار این مسائل، وضعیت فرهنگی ماکو با چالشهای تاریخی و منطقهای نیز روبرو است به دلیل محدودیت امکانات و نبود توجه کافی مسئولان، بسیاری از هنرمندان و علاقهمندان به فرهنگ و هنر، آثار و نمایشهای خود را در محیطهای غیرحرفهای ارائه میدهند این موضوع نه تنها کیفیت اثر را کاهش میدهد، بلکه باعث میشود توان جذب مخاطب گسترده و ایجاد تعامل فرهنگی با دیگر شهرستانها و استانها محدود شود.
فعالان حوزه فرهنگ و رسانه بر این باورند که مسئولان شهری و استانی باید با اولویتبندی و تخصیص بودجه مناسب، فرآیندهای اداری را تسهیل کنند و زمینه احداث سالن سینمای استاندارد و فضای تئاتری حرفهای را فراهم کنند. ایجاد چنین زیرساختهایی، علاوه بر رشد فرهنگی و هنری، میتواند فرصتهای شغلی متعددی برای جوانان و هنرمندان شهرستان ایجاد نماید. همچنین، توسعه فضاهای هنری و فرهنگی میتواند گردشگری فرهنگی را تقویت و زمینه تعاملات اجتماعی و اقتصادی در سطح منطقه را افزایش دهد.
تجربههای مشابه در دیگر شهرستانها نشان داده است که ایجاد سالن سینما و تئاتر مجهز، علاوه بر افزایش کیفیت اجراهای هنری، زمینه ارتقای مهارتهای حرفهای هنرمندان، جذب سرمایهگذاری و ایجاد بسترهای آموزشی و فرهنگی برای نسل جوان را فراهم میکند. در بسیاری از شهرهای کوچک و متوسط، سالنهای سینما و تئاتر به عنوان قطب فرهنگی عمل کرده و موجب ارتقای سطح فرهنگی، افزایش مشارکت اجتماعی و ایجاد فرصتهای اقتصادی شدهاند.
در ماکو نیز با توجه به استقبال گسترده مردم از هنرهای نمایشی، سرمایهگذاری در احداث سالنهای مجهز میتواند ضمن رفع خلاهای فرهنگی، باعث ایجاد هویت فرهنگی و هنری شهرستان شود. ایجاد این فضاها میتواند نسل جوان را تشویق کند تا با انگیزه و انرژی بیشتر در عرصه هنر و فرهنگ فعالیت داشته باشند و استعدادهای خود را در محیط حرفهای پرورش دهند.
نبود سالن سینما و فضای تئاتر نه تنها به رشد فرهنگی آسیب زده است، بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی نیز داشته است. فضای فرهنگی محدود، باعث کاهش فرصتهای اجتماعی، تعامل میان نسلها و تقویت نشاط و تفریح سالم میشود. کارشناسان معتقدند که توجه به این موضوع، یک ضرورت استراتژیک برای حفظ هویت فرهنگی و ارتقای سطح زندگی اجتماعی در شهرستان به شمار میآید.
فعالان فرهنگی تأکید دارند که اگر مسئولان شهرستان و استان، با همکاری سازمان منطقه آزاد ماکو و شهرداری، اقدامات لازم را برای احداث سالن سینمایی و فضای تئاتری استاندارد انجام دهند، علاوه بر ارتقای سطح فرهنگی، فرصتی برای جذب گردشگران فرهنگی، ارتقای اشتغال و حفظ استعدادهای محلی نیز فراهم خواهد شد. چنین اقداماتی، علاوه بر اثرات فرهنگی، پیامدهای مثبت اجتماعی، اقتصادی و آموزشی گستردهای را نیز به همراه خواهد داشت.
در نهایت، نبود سالن سینما و فضای تخصصی تئاتر در ماکو نشاندهنده کمتوجهی به مقوله فرهنگ و هنر است. جبران این خلا، نیازمند اراده جدی مسئولان، پیگیری مستمر و تخصیص بودجه مناسب است تا هنرمندان شهرستان بتوانند در محیطی حرفهای فعالیت کنند و شهروندان نیز از امکانات فرهنگی و هنری بهرهمند شوند. ایجاد چنین زیرساختهایی، گامی اساسی در رشد و توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ماکو خواهد بود و آینده فرهنگی شهرستان را تضمین خواهد کرد.
گزارش از: بهزاد ابراهیمی
انتهای خبر/ م