به روایت حرف رک به نقل از وبلاگ در راه نوشت :
واژه «رمضان» از ریشه «رَمَضَ» است، به معناى بارانى که اوّل پاییز مى بارد و هوا را از خاک و غبارهاى تابستان پاک مىکند و یا به معناى داغىِ سنگ از شدّت گرماى آفتاب. امّا درباره این که چرا این نام بر یکى از ماههاى سال، گذاشته شده است، زمخشرى (م ۵۲۸ ق) گوید: اگر پرسى: «چرا ماه رمضان را به این نام نامیده اند؟»، گویم: روزه در ماه رمضان، عبادتى دیرین است، و گویا عربها این نام را به خاطر داغ شدنشان از حرارت گرسنگى و چشیدن سختى آن، نهاده اند، همچنان که به آن «ناتق (رنجآور)» هم گفته اند؛ چون سختى روزه، آنان را به رنج و زحمت مى افکند. و گفته اند: چون نام ماهها را از زبان قدیم نقل کرده اند، آنها را با زمانهایى که در آنها قرار داشتند، نامیده اند و این ماه، در روزهاى گرم و داغ بوده است.(به نقل از تبیان)
هر چه در این مورد آمده قبول اما بعد از ظهور اسلام رمضان حال و هوای دیگری داشته و دارد، شمارى از روایات، این نامگذارى را به سبب نقشى دانسته اند که ماه رمضان در پاکسازى آئینه جان از آلودگى هاى گناهان و پاکسازى روان از زنگار خطاها دارد. از پیامبر صلى الله علیه و آله روایت است: إنّما سُمِّیَ رَمَضانُ؛ لِأَ نَّهُ یُرمِضُ الذُّنوبَ؛ این ماه را رمضان نامیده اند: چون گناهان را مى زداید. ماه رمضان که در حدود ۳۰ روز مردم مسلمان در آن تشنگی و گرسنگی می کشند همراه با حضور در مساجد و منابر و موعظه و خطابه است، در شهرها و روستاها معمولا ساعتی را به این کار اختصاص می دهند تا منبری جان و دل آنها را از روایات و احادیث و آیات قرآنی سیراب سازد و این زمینه ای است تا انسان ها ساخته شوند، از طرفی رنج و زحمت این تشنگی و گرسنگی چنان آدمی را می گدازد که حال و هوایی برای انجام امورات باطل ندارد و از طرف دیگر دل و جان با این گرسنگی و تشنگی صیقل یافته و لطیف و نرم شده است.
خوبی رمضان به همین چیزها است، دل رحم شدن و دوری از گناهان، نه غذایی هست تا حواس پنجگانه ات را پرت کند و نه آبی که تشنگی ات را بر طرف سازد مجبور هستی شش دانگ حواست به اعمالت باشد. آیا این کاری که می کنم درست است؟ آیا این حرفی که می زنم راه به ثواب می برد؟ آیا این چشم و گوش و زبان خسته و تشنه در راه درستی گام بر می دارند؟ همین چند سوال کافی است تا آدمی را بسازد و او را از بدی ها باز دارد. در این وضعیت چه خوب درس و مشق می چسبد! هر چه می خوانی دیگر فهم است و شعور، یک ذره هدر نمی رود، وقتی روح و جانت را به قرآن می سپاری می فهمی خداوند متعال به تو چه می گوید و چگونه با تو سخن می گوید؟ وقتی به نماز می ایستی می فهمی چگونه با خدایت صحبت کنی و مودبانه راز و نیاز کنی؟
آری رمضان باران پاییز است تا هر چه گرد و غبار است بشوید و گناهان همچو برگ های پاییزی بریزد و بهار پاکی و صداقت را به ارمغان آورد، امیدوارم این لطافت و پاکی حاصل از این ماه در وجودتان ماندگار بماند و معارف کسب شده در این ماه تا سال های سال راهنما و راهگشای تان باشد.
رمضانی که در آن هستیم درس هایی برای ماها دارد، به فکر تشنگان و گرسنگان جامعه و جهان بودن، عدالت ورزی، مهربانی و عطوفت، به جنگ شیطان رفتن و محاربه با شیطان بزرگ، رعایت حلال و حرام، پرهیز از محرمات و عمل به واجبات، این است رمضان و راه و رسم زندگی کردن ما، هم شب های قدر دارد و هم روز قدس، هم احسان حسنی علیه السلام دارد و هم شهادت علوی علیهم السلام، همه این ها درس است برای ما.