به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «اروم نیوز» نوذر شریعتپناه کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی نوشت: انقلاب اسلامی ایران، بهعنوان یکی از نقاط عطف تاریخی در جهان معاصر، تحولی بنیادین در نگرش به سیاستورزی، مدیریت و حکمرانی پدید آورد. انقلابی برخاسته از آموزههای اسلام ناب محمدی (ص)، که با پشتوانه تمدنی چند هزار ساله ایران، توانست الگویی نو از حاکمیت مردمی مبتنی بر عدالت، استقلال، و کرامت انسانی ارائه دهد.
در بیش از چهار دهه حکمرانی پس از پیروزی انقلاب، ایران اسلامی با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو بوده است. از جنگ تحمیلی گرفته تا تحریمهای ظالمانه و فشارهای چندجانبه بینالمللی، همگی ایران را در مسیر تجربهاندوزی و خودسازی قرار دادهاند. این تجربهها، در کنار دستاوردهای عظیم علمی، صنعتی و نظامی، امروز ما را به این باور رسانده است که اصلاح ساختار اداری و تحول در مدیریت اجرایی کشور، ضرورتی غیرقابل انکار برای عبور از وضعیت فعلی و حرکت بهسوی آیندهای روشن است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی، با نگاهی ژرف و آیندهنگرانه، این نیاز را در قالب «بیانیه گام دوم انقلاب» مطرح و مکتوب کردند. در این بیانیه، تحول در نظام مدیریتی کشور یکی از محورهای اصلی برای تحقق اهداف بلند انقلاب اسلامی و رسیدن به تمدن نوین اسلامی معرفی شده است. این تحول تنها در ساختارهای اداری نیست، بلکه در نگرش، عملکرد، و باور مدیران نیز باید نمود یابد.
جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، نماد عینی بازگشت به ارزشهای اصیل انقلاب بود. ملت ایران، با تکیه بر ایمان، خودباوری و رهبری الهی، توانست در برابر ائتلافی از قدرتمندترین ارتشهای جهان ایستادگی کرده و در نهایت دشمن را به پذیرش آتشبس وادار کند. این پیروزی بزرگ، نشان داد که ملتی با باور به توان داخلی و اتکا به سرمایه انسانی متعهد، میتواند بر هر مانعی فائق آید.
تاریخ ایران در دوران قاجار و پهلوی، حکایت از وابستگی، تحقیر ملی و فقدان اراده مدیریتی داشت. در جنگهای جهانی اول و دوم، با وجود اعلام بیطرفی، ایران بدون کمترین مقاومتی اشغال شد و سالها قحطی، مرگ، و تحقیر بر مردم تحمیل گردید. این تجربههای تلخ، امروز برای ملت ما عبرتی تاریخی و انگیزهای برای ایجاد تحول عمیق در نظام اداری است.
اکنون در تقابل با نظام سلطه جهانی، ایران اسلامی با تکیه بر خلاقیت، شجاعت و تدبیر جوانان خود، نه تنها در برابر رژیم صهیونیستی و آمریکا ایستادگی کرده، بلکه با پیشرفتهای چشمگیر علمی و نظامی، در جایگاه قدرتی تاثیرگذار در منطقه و جهان قرار گرفته است. برای تثبیت این دستاوردها، باید مدیریت کشور از حالت روزمرگی، بروکراسی ناکارآمد و انفعال خارج شود.
تحول اداری و اصلاح ساختار حکمرانی، شرط لازم برای رسیدن به عدالت، کارآمدی و پیشرفت واقعی در مسیر گام دوم انقلاب است. در این مسیر، نکتهای که نباید فراموش شود، اهمیت تعمیق روحیه انقلابی و ارزشهای اسلامی در ساختار مدیریتی است.
تحول مدیریت تنها به تغییر ساختارها و فرآیندها محدود نمیشود؛ بلکه باید با بازنگری در فرهنگ سازمانی، تربیت مدیران متعهد، پاکدست و کارآمد همراه باشد. مدیرانی که علاوه بر تخصص، دارای بینش انقلابی، روحیه جهادی و توان تصمیمگیری در شرایط سخت باشند.
از سوی دیگر، باید توجه داشت که شفافیت، پاسخگویی و مردمسالاری در اداره امور کشور، کلیدهایی برای افزایش اعتماد عمومی و مشارکت اجتماعی هستند. در گام دوم انقلاب، ضرورت دارد نظام اداری با بهرهگیری از فناوریهای نوین اطلاعاتی و دیجیتال، کارآمدتر و نزدیکتر به مردم شود.
این موضوع علاوه بر کاهش فساد و افزایش سرعت تصمیمگیری، به عدالت اجتماعی و توزیع بهتر منابع نیز کمک خواهد کرد. همچنین، توجه به آموزش مستمر و توانمندسازی نیروی انسانی در دستگاههای اجرایی، از ارکان مهم تحول مدیریتی به شمار میرود. ایجاد انگیزه، ارتقاء دانش و مهارتهای مدیریتی و توسعه فرهنگ کار تیمی، میتواند موجب افزایش بهرهوری و خلاقیت در حوزه مدیریت شود.
در نهایت، مهمترین شاخص موفقیت این تحول، بازگشت به عدالت اجتماعی و توسعه متوازن کشور است. مدیریتی که بتواند فرصتها را بهصورت عادلانه در سراسر کشور توزیع کند، محرومان را حمایت کند و زیرساختهای لازم برای رشد پایدار را فراهم آورد، پاسخگوی مطالبات واقعی انقلاب اسلامی خواهد بود. تحول مدیریتی در نظام اداری ایران، مسیری پرچالش اما ضروری است که اگر با اراده قوی، حمایت همهجانبه نخبگان و مردم و تکیه بر آموزههای اسلام ناب و تجربیات تاریخی میسر شود، میتواند آیندهای درخشان و ماندگار برای کشور رقم بزند.