• امروز : جمعه - ۲۱ شهریور - ۱۴۰۴
  • برابر با : 20 - ربيع أول - 1447
  • برابر با : Friday - 12 September - 2025

آداب و رسوم چهارشنبه سوری در آذربایجان غربی

  • کد خبر : 207888
  • ۱۸ اسفند ۱۳۹۳ - ۰:۰۰

چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه سال (سه‌شنبه شب) همراه با مراسم خاص خود برگزار می‌شود. به گزارش اروم نیوز؛ چهارشنبه‌سوری نام جشنی باستانی و برگرفته از آیین زرتشتی است که ایرانیان از ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد تاکنون در آخرین شب چهارشنبه یعنی سه شنبه شب هر سال، آن […]

چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه سال (سه‌شنبه شب) همراه با مراسم خاص خود برگزار می‌شود.

به گزارش اروم نیوز؛ چهارشنبه‌سوری نام جشنی باستانی و برگرفته از آیین زرتشتی است که ایرانیان از ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد تاکنون در آخرین شب چهارشنبه یعنی سه شنبه شب هر سال، آن را با روشن کردن آتش و پریدن از روی آن و برپایی مراسمات خاصی برگزار می‌کنند و معتقدند که چهارشنبه سوری نوید رسیدن بهار و تازه شدن طبیعت را می دهد.

مردم ارومیه نیز مانند سایر هموطنان خود در این روز به منزل بزرگترها می روند و نزدیک غروب آتش روشن کرده و از آن روی آن می‏ پرند و غذای مخصوص این شب که معمولا کوفته هست را دور هم میل می کنند.

برپایی آتش و پریدن از روی آن، زدودن پژمردگی، سرما و بیماری از تن و روان افرادی که از روی آتش می‌پرند عقیده‌ای است که نه تنها مردم آذربایجان غربی بلکه دیگر مناطق کشور نیز بر آن معتقد هستند در واقع این جمله نشانگر یک تطهیر و پاکسازی است به بیان دیگر شما خواهان آنید که آتش تمام رنگ پریدیگی و زردی ٬بیماری و مشکلات شما را بگیرد و بجای آن سرخی ٬ گرمی و نیرو به شما بدهد این جشنی نیست که وابسته به فرقه خاصی باشد بلکه در میان تمام اقوام رواج دارد .

از قدیم‌الایام بزرگان معتقدند که در مراسم چهارشنبه سوری می توان آینده یک ساله خود را از چگونگی تعبیر این رسم و رسوم تخمین زد و این آینده‌نگری از نحوه زندگی گرفته تا ازدواج دختران دم‌بخت را برایشان مشخص میکند و بر این عقیده اند که هر آنچه تعبیر می‌شود به وقوع می‌پیوندد.

مردم آذربایجان غربی به بهانه‌های مختلف و برای شاد بودن و حفظ آداب و رسوم خود مراسم گوناگونی را پایه‌گذاری کرده‌اند که اکثر این مراسم در طول سالیان سال سینه به سینه حفظ و امروزه به مردمان منطقه به یادگار گذاشته شده است مانند:

فال گوش ایستادن

فال گوش ایستادن یکی از رسم‌های چهارشنبه‌سوری است که در آن دختران جوان نیت کرده و پشت دراتاق ایستاده و به سخنان اهل خانواده گوش می‌دهند سپس با تفسیر این سخنان پاسخ نیت خود را می‌گیرند و به همین خاطر معمولا بزرگان خانواده تأکید می کردند که همه اعضای خانواده در این شب سخنان خوب و خوش یمن بگویند.

قاشق‌زنی یا بیللی بللی

در این رسم دختران و پسران جوان قاشق بدست یا با آویزان کردن شال از پشت بام برای آنکه شناخته نشوند چادری بر سر و روی خود می‌کشیدند و به در خانه دوستان و همسایگان خود می‌رفتند و با در آوردن صدای قاشق‌ها صاحب‌خانه را از حضور خود با خبر کرده و او را به در خانه می‌کشاندند که بر طبق رسم صاحب‌خانه کاسه‌های آنها را از آجیل چهارشنبه‌سوری، شیرینی، شکلات، نقل و پول پر می‌کرد.

کوزه شکنی

یکی دیگر از مراسم مخصوص چهارشنبه سوری آن بوده که کوزه کهنه ای را برمی داشتند و در آن مقداری نمک و ذغال و سکه ده شاهی می انداختند و هر یک از افراد خانواده یک بار کوزه را دور سر می چرخاند و نفر آخری آن کوزه را از پشت بام ، به کوچه می افکند و می گفت :درد و بلای ما بـِرَه توی کوزه و بـِرَه توی کوچه

خنچه

از دیگر رسوم ضروری این شب، فرستادن خنچه و هدایایی از منزل داماد به منزل عروس است در این خنچه معمولاً میوه، شیرینی، گلدان‌های پرگل، ماهی و خلعت برای خانواده عروس و خود عروس گذاشته می‌شود.

صله رحم

در این شب معمولا خانواده ها به منزل بزرگان فامیل می‌روند و به خوردن آجیل و خواندن ابیات آذری که به آن بایاتی می‌گویند سرگرم می‌شوند. آجیل باید از هفت نوع خوراکی تهیه شود که این هفت نوع خوراکی می‌تواند از بین انجیر، کشمش، مویز، خرما، توت خشک، فندق، بادام، گردو، سنجد، نخودچی، آب نبات، تخمه بدون نمک، باسلق، برنجک (برنج بوداده) برگه هلو، برگه زردآلو و گندم برشته باشد و کسی که مرادی و حاجتی دارد، باید تقسیم آجیل را به عهده بگیرد تا مرادش برآورده شود.

پریدن از روی آتش

روشن کردن آتش و پریدن از روی آن از دیگر رسوم مخصوص این روز است و از بزرگان نقل است که هنگام پریدن از روی آتش برخی جملات بهتر است خوانده شود و همچنین بر این اعتقاد هستند که اگر شخصی که از روی آتش می پرد مجرد باشد و هنگام پریدن این جمله ترکی را بخواند«آتیل باتیل چارشنبه، بختم آچیل چارشنبه» تا چهارشنبه سال آینده ازدواج می کند و یا اگر شخصی هنگام پریدن از روی آتش بگوید «زردی من از تو، سرخی تو از من» بدین معنا که زردی که نشانه ای از بیماری است در آتش بریزد و سرخی آتش که نشانه ای از سلامتی و شادکامی است برای من حاصل شود بدین ترتیب تمام بیماریهای او از بین رفته و در آتش می ریزند و او با سلامتی کامل سال جدید را آغاز می کند .

تکم‌گردانی

با فرا رسیدن اسفند تکم‌گردان‌ها برای نوید دادن نوروز با پوشیدن لباس سنتی و به دست گرفتن سینی بزرگ که حاوی سیب، حنا، شمع، نبات،سبزه، آجیل و سکه است در کوچه و محله‌ها می‌چرخیدند و اشعاری را در ارتباط با نوروز می‌خواندند و با اجرای رقص محلی شادی را به مردم به ارمغان می‌آوردند و مردم نیز هدایایی به آنها می‌دادند که امروزه این مراسم در آذربایجان به «چمچه گلین» معروف است، اما اساس کار تکم‌گردان در روزهای نوروز و چیرگی روز بر تاریکی است.

علاوه بر این صبح روز چهارشنبه مردم ارومیه پیش از طلوع آفتاب به صورت دسته جمعی به کنار رودخانه می‌‌روند، آتشی بر می‌افروزند و زنان ظرف‌هایشان را از آب رودخانه پر کرده و به خانه می‌آورند و آب آن را به دور و برخانه می‌پاشند که با این کار، سال جدید، سالی سرشار از روشنی و زلالی و پاکی خواهد بود.

انتهای پیام/

لینک کوتاه : https://oroumnews.ir/?p=207888

برچسب ها

ثبت دیدگاه

در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰
قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.