اروم نیوز ـ طی ساعات گذشته انتشار خبر آمادگی مسعود بارزانی رهبر ۷۱ ساله حزب دموکرات کردستان برای کناره گیری از قدرت بطور گسترده در رسانه های خبری جهان منتشر گردید و به نقل از منابع کردی نیز مشخص شده است که بارزانی با قبول واقعیت عدم وجود اقبال داخلی و بین المللی از تداوم حضورش در منصب ریاست اقلیم کردستان طی نامه ای به مجلس این اقلیم آمادگی خود برای کناره گیری از قدرت را اعلام کرده و همزمان برنامه ای را برای توزیع قدرت در بین قوای سه گانه این اقلیم پیشنهاد داده است.
بر اساس آنچه که تا این لحظه از محتوای نامه و برنامه استعفای مسعود بارزانی منتشر شده است وی پیشنهاد تقسیم قدرت و اختیارات جایگاه ریاست اقلیم را بین قوای سه گانه مجریه ، مقننه و قضائیه را مطرح کرده است!
اما آنچه در اینجا نظر تحلیل گران سیاسی را به خود جلب نموده است چرایی تلاش مسعود بارزانی برای باز طراحی ساختار قدرت در منطقه شمال عراق است آنهم در شرایطی که وی واپسین روزهای منتهی به مرگ سیاسی خود را سپری می کند و حتی حذف شدن او از چرخه سیاست کردستان به یک امر بدیهی و مورد پذیرش افکار عمومی درون و برون مرزی عراق بدل شده است.
برای تحلیل این اقدام مسعود بارزانی باید ۵ نکته و سناریوی احتمالی را مد نظر داشت که توجه به آنها برای تحلیل بهتر مسائل آتی کردستان عراق مفید و ضروری به نظر می رسد:
۱- دولت آمریکا به عنوان متحد فرا منطقه ای حزب دموکرات کردستان طی روزهای اخیر با شدت یافتن سرعت پیشروی ارتش عراق و حشد الشعبی در مناطق شمالی کردستان به این تحلیل دست یافته اند که در صورت اصرار به حفظ مسعود بارزانی در قدرت زمینه وقوع جنگ داخلی جدیدی شکل خواهد گرفت که در شرایط فعلی خاورمیانه به نفع منافع منطقه ای ایالات متحده و متحدانش نیست لذا همانگونه که برخی از رسانه های عراقی پیش از این گزارش داده بودند واشینگتن با ارائه یک ضرب الاجعل ۴۸ ساعته به بارزانی –البته با هماهنگی و جلب نظر مسعود بارزانی– خواستار استعفای او شده بود تا با این تدبیر علاوه بر جلب اعتماد دولت مرکزی عراق ، موجب توقف پیشروی های ارتش عراق در مواضع کردها شده و فضا را برای حفظ متحدان کرد خود -که غالبا از طیف بارزانی هستند– در آینده سیاسی شمال عراق حفظ کند.
۲- آمریکا در شرایطی که بطور گسترده نگرانی خود از افزایش عمق نفوذ استراتژیک ایران در منطقه را مطرح می کند قطعا به تماشای اضمحلال حزب دموکرات به عنوان مهمترین متحد منطقه ای خود و رژیم صهیونیستی نمی نشیند زیرا تحلیل گران کاخ سفید معتقدند که قرار گرفتن جریان حزب میهنی در راس دولت اقلیم کردستان منجر به افزایش نقوذ ایران در این منطقه شده و زمینه را برای در معرض تهدید واقع شدن سایر متحدان منطقه ای آمریکا از جمله اردن را فراهم می آورد لذا این با توجه به سرعت بالای تحولات اخیر کردستان ، تشویق بارزانی به استعفاء و ایجاد زمینه تغییر ساختار قدرت در دولت اقلیم به ظن آنها می تواند زمینه را برای حفظ جریان همسو با خود در ساختار حاکمیتی اقلیم مهیا کند.
۳- مسعود بارزانی به خوبی می داند که در شرایط فعلی افکار عمومی کرد و حامیان بین المللی کردستان از حفظ او در قدرت حمایت نمی کنند لذا با درک این واقعیت تلاش کرده تا برای جلوگیری از قدرت گرفتن احتمالی جریان رقیب خود در انتخابات آتی ایده حذف یا تضعیف جایگاه ریاست دولت اقلیم را مهندسی نماید تا در صورت اجرایی شدن آن در سالهای آتی امکان و ابزار تاثیرگذاری بر مسائل کردی را برای خود جریان حزب دموکرات حفظ کرده باشد!
۴- پارلمان کردستان پس از تاسیس در سال ۱۹۹۲ میلادی و تاکنون محل اصلی توزیع قدرت سیاسی در شمال عراق بوده است و هم اکنون نیز با ۱۱۱ کرسی محل اصلی رقابت سیاسی احزاب کرد محسوب می شود و هم اکنون حزب دموکرات کردستان با ۳۸ کرسی دارای بیشترین میزان نماینده در این پارلمان است و طبعا انتظار می رود که در صورت اعمال نفوذ مقامات اسرائیلی و آمریکایی و خرید رای برخی دیگر از کرسی های مستقل و زاویه دار با جریان های نزدیک به دولت مرکزی عراق ، طرح بارزانی برای کاهش اختیارات مقام ریاست اقلیم و توزیع آنها در بین سه قوه ای جریه ، مقننه و قضائیه کردستان مورد تایید واقع شود که طبعا در پی آن حضور جریان بارزانی در سپهر سیاسی کردستان عراق حفظ و تقویت خواهد گردید.
۵- رژیم صهیونیستی و در راس آن نتانیاهو طی روزهای پس از باز پس گیری کرکوک توسط ارتش عراق تلاش های دیپلماتیک متعددی را برای کمک به جریان کردی- صهیونیستی حاکم بر شمال عراق پیگیری کرده است زیرا همانگونه که رسما اعلام می دارند مقامات اسرائیلی باور دارند در صورت حذف جریان بارزانی از صفحه سیاست کردستان یکی از مهمترین ابزارهای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران از دست خواهد رفت زیرا به ظن آنها با حذف جریان بارزانی و قدرت گیری جریان هایی مانند حزب میهنی روابط شمال عراق با ایران بیش از پیش صمیمی و راهبردی خواهد شد که در نتیجه آن دیگر گروههای تروریستی و خرابکار از جمله پژاک و عناصر مزدور عملیاتی موساد قادر به ادامه فعالیت بر علیه مناطق مرزی غرب کشور ما نخواهند بود لذا با توجه به در پیش بودن انتخابات آتی کردستان و ضریب احتمال بالای پیروزی جریان های نزدیک به ایران از جمله حزب مرحوم طالبانی ، تحلیلگران این رژیم سیاست های توزیع قدرت در بین قوای سه گانه و کاهش اختیارات ریاست آتی اقلیم را یک سیاست معقول برای حفظ منافع خود در شمال عراق می بینند.
*صادق راستگوزاده ـ طنین
