“طاهر توفیق با انتخاب آثاری متعالی چون “گوڵی سه‌ربه‌ستی”، “بیست و حه‌وت ساڵه”، “قه‌لبی من”، “ناڵه‌ی جودایی” و …، ارزش صدای زیبایش را نزد شنونده دوچندان کرده است، همچنین سبب جلوگیری از نابودی چندین سبک و آواز فولکلور و اصیل کردی شد و با ثبت آنها خدمت بزرگی به موسیقی و هنر کردی کرد.”
دوران کودکیم در شهر کویه به دلیل اینکه تنها فرزند خانواده ام بودم، پدرم گهگهاه دستم را می گرفت و مرا به مجالس ویژه سرگرمی و در ادامه گفتگوها و مباحث ادبی و سیاسی و سپس به دنیای موسیقی و ترانه های اصیل کردی می برد.
مجالس در کنار رودخانه ها، چشمه ها و باغ های کویه چون باغات زیتون روستای “هرموته”، باغ های “اومر خوچان”، تاتوته کان”، سراب “کانیله” و … برگزار می شدند. آن مجالس پر شور و شوق اکنون به حدی زیبا بودند که هنوز هم به خوبی آنها را به یاد دارم. صدای زیبای پدرم «احمد حمه ملا و کاک طاهر توفیق» و سایر دوستان و برادران خوش صدا و هنردوست آنها را که اکثر اوقات برای پدرم و طاهر توفیق می خواندند را به خوبی به یاد دارم.
از سال ۱۹۷۵ و پس از آنکه به اربیل آمده و کار هنری را آغاز کردم با هنرمند جاویدان، کاک طاهر توفیق ارتباط هنری ام آغاز شد. طاهر توفیق اخلاق و خصوصیات خاص خود را داشت و همین سبب شده بود همه مردم به وی احترام بگذارند و وی را دوست داشته باشند. طاهر توفیق هنر کردی را بر پول و مسائل مالی و چیزهایی از این دست ارجحیت می داد، فردی حسود و مال پرست نبود و کرامت و شرافت خود را به همه دارایی های دنیا نمی فروخت. هیچ گاه خود را از کسی کمتر نمی دانست، به همین دلیل اگر احساس می کرد فردی ثروتمند در مجلسی بر آنست که فخرفروشی کند، موضع می گرفت و اینگونه می پنداشت که چنین کسی اصلا وجود ندارد و برایش هیچ احترامی قائل نبود. اما اگر دوست، آشنا و … از سر نداری به او پناه می برد، حاضر بود همه دارایی اش را در اختیارش قرار دهد.
در اینجا به یاد رفتاری از لودویک فان بتهوون، هنرمند مشهور افتادم، وی همیشه اصرار داشت صندلی اش را در کنسرت ها کنار تخت امپراتوری قرار دهند؛ در ابتدا این کار با مخالفت شدید و شگفت زده شدن مسئولان وقت مواجه می شد. اما بتهوون که یکی از نوادر و نوآوران موسیقی بود، بر تفکرش اصرار کرد و هنرمندان را از پادشاهان کمتر به حساب نمی آورد.
طاهر توفیق با انتخاب آثاری متعالی چون “گوڵی سه‌ربه‌ستی”، “بیست و حه‌وت ساڵه”، “قه‌لبی من”، “ناڵه‌ی جودایی” و …، ارزش صدای زیبایش را نزد شنونده دوچندان کرده است، همچنین سبب جلوگیری از نابودی چندین سبک و آواز فولکلور و اصیل کردی شد و با ثبت آنها خدمت بزرگی به موسیقی و هنر کردی کرد. امروز شاهدیم که دهها هنرمند از سراسر مناطق کردنشین از صدا و سبکش تقلید می کنند و در این زمینه می توان به افرادی چون عزیز شاهرخ، جمال مفتی، ناصر رزازی، طاهر خلیلی، صادق هریری، مجید یعقوب و آرزو ظاهر هناری اشاره کرد که خود نشان دهنده زیبایی صدا و جاودانگی طاهر توفیق در میان کردان است. در اینجا دوست دارم به اطلاع همگی برسانم که من به همراه چند نوازنده دیگر (گروه موسیقی اربیل) مقام “ساقیا واباده وه” را در قلعه اربیل به هنرمند طاهر توفیق کردیم.
بانی این کار کارگردانی به نام ناصر حسن بود، اما متاسفانه باید بگویم که آن فیلم تا امروز پخش نشده است و همین موجبات ناراحتی کاک طاهر را فراهم آورده بود. زیرا هرگاه پیش وی می رفتم یا وی را ملاقات می کردم و از وی می خواستم که باهم اثری تلویزیونی بسازیم به من می گفت: وریا جان، این کار را نکنیم بهتر است، به یاد داری که مقام: “ساقیا وا باده وه” را ضبط کردیم و هیچگاه پخش نشد. به همین دلیل در اینجا از تلویزیون بغداد و کاک ناصر حسن تقاضا دارم که اگر هنوز فیلم نابوده نشده است، در یکی از مناسبت ها این فیلم را پخش کنند و از این راه موجبات شادی هنردوستان و دوستداران طاهر توفیق را فراهم کنند.
طاهر توفیق پس از خود نه فرزند و نه دارایی برجای گذاشت. پس از نزدیک به ۵۰ سال زحمت و تلاش، شب بیداری و تحمل انتقادات و ایرادات ناشیانه از جانب برخی، نه مغازه، نه کاخ، نه ایوان، نه اتومبیل های مختلف از خود برجای گذاشت و حتی خانه ای هم که در آن زندگی می کرد اجاره ای بود.
کاک طاهر روبه روی کوه “هیه سلطان” و در سایه درختان زیتون گورستان “عاربیان”، در آغوش خاکی که بدان عشق ورزیدی و در راهش از هیچ تلاشی فروگذار نکردی بخواب و در آرامش باش… درست است جسمت در میان ما نیست اما صدای گرم و پرشورت، عشق به مردم و میهنت، منش والا و ارزشمندت هیچگاه فراموشمان نمی شود و همه آنها برای فرزندان کویه و همه کردها چون میراثی ماندگار باقی خواهند ماند.
