به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «اروم نیوز»؛ بر اساس گزارش‌های میدانی و مشاهدات اهالی، فعالیت‌های معدنی گسترده و مداوم مجتمع طلای زرشوران طی سال‌های اخیر، موجب بروز آسیب‌های جدی به محیط زیست، منابع آب، زمین‌های کشاورزی و دامداری سنتی در این منطقه شده است.
گرد و غبار ناشی از انفجارها، ورود آب گل‌آلود به مزارع، و تخریب مراتع از جمله مشکلاتی هستند که مستقیماً بر زندگی اهالی دو روستای یارعزیز و ینگی‌کند سایه افکنده‌اند.
به گفته اهالی، این آلودگی‌ها نه تنها منابع معیشتی آنان را تهدید کرده، بلکه سلامت عمومی ساکنان نیز در معرض خطر قرار گرفته است.
مردم روستای یارعزیز در طول اجرای پروژه‌های مجتمع با حسن نیت کامل همکاری کرده‌اند؛ انتقال خطوط گاز و برق به محدوده معدن بدون دریافت رضایت‌نامه رسمی و با آسیب به زمین‌های کشاورزی صورت گرفته و مردم به امید توسعه منطقه، هیچ‌گاه مانع این اقدامات نشده‌اند.
حتی در جریان ساخت سد باطله مجتمع، اهالی با تأمین و حمل مصالح، نقشی جدی در پیشبرد پروژه ایفا کردند اما متأسفانه در مقابل این همکاری صادقانه، نه تنها وعده‌های داده شده از سوی مسئولان مجتمع عملی نشد، بلکه زیرساخت‌های روستا نظیر جاده اصلی نیز به واسطه تردد ماشین‌آلات سنگین تخریب شد و تاکنون هیچ اقدامی برای مرمت آن صورت نگرفته است.
با وجود خسارات قابل توجه ناشی از انفجارهای پی‌در‌پی به منازل مسکونی و ورود مکرر آب‌های آلوده به زمین‌های کشاورزی، مردم منطقه بارها از پیگیری حقوقی و ثبت شکایت رسمی صرف‌نظر کرده‌اند.
حتی در مواردی که کارشناسی رسمی، وجود خسارات را تأیید کرده بود، اهالی ترجیح دادند با امید به اصلاح روند و به‌منظور حفظ فضای تعاملی، دست به اقدام قضایی نزنند. اما این صبوری و مدارا نه‌تنها پاسخی نگرفت، بلکه موجب استمرار بی‌توجهی مسئولان به وظایف خود شده است.
تعهداتی که همچنان روی زمین مانده‌اند
بر اساس نقل قول اهالی، تعهدات متعددی از سوی مدیران وقت مجتمع زرشوران به روستاهای اطراف داده شده که هیچ‌کدام به سرانجام نرسیده‌اند از جمله مهم‌ترین این تعهدات می‌توان به بازسازی مسجد روستای زرشوران که با وعده مجتمع تخریب شد، اجرای طرح هادی در یارعزیز، احداث راه ارتباطی مناسب برای دسترسی اهالی به وادی‌الرحمت، و ترمیم معابر آسیب‌دیده بر اثر تردد ماشین‌آلات اشاره کرد. همچنین مقرر شده بود حداقل ۲۰ نفر از جوانان بومی در مجتمع به کار گرفته شوند که این وعده نیز در عمل اجرا نشده است.
اجرای پروژه‌های جبرانی و توسعه‌ای، نیازمند تخصیص اعتبار مشخص و شفاف است؛ در همین راستا، اهالی خواستار پیگیری و تأمین اعتبار لازم از سوی مسئولان شهرستان، استانداری و سازمان برنامه‌وبودجه کشور شده‌اند تا با ایجاد ردیف اعتباری ویژه، زمینه تحقق مطالبات مردم این منطقه فراهم شود.
اهالی روستاهای همجوار معدن زرشوران با صدایی واحد اعلام کرده‌اند که خواسته‌شان نه فراتر از قانون است و نه از سر زیاده‌خواهی؛ بلکه تنها اجرای حقوق بدیهی و بهره‌مندی از حداقل خدمات و زیرساخت‌هایی است که در مجاورت یک مجتمع بزرگ معدنی، باید از ابتدا پیش‌بینی و اجرا می‌شد. به گفته یکی از اعضای شورای روستا: «ما فقط همان چیزی را می‌خواهیم که قانون برای ما تعیین کرده، نه بیشتر.»
اینک که آسیب‌ها به مرز هشدار رسیده و صبر مردم لبریز شده است، ضرورت دارد تا مجتمع طلای زرشوران در تعامل با نهادهای نظارتی همچون سازمان حفاظت محیط زیست، استانداری آذربایجان‌غربی، اداره کل صنعت، معدن و تجارت و فرمانداری شهرستان تکاب، اقدامات عاجل و عملی برای جبران خسارات و اجرای تعهدات اجتماعی را در دستور کار قرار دهد بی‌توجهی بیشتر به خواسته‌های مردم می‌تواند منجر به بروز تنش‌های اجتماعی، کاهش سرمایه اجتماعی و بحران اعتماد در منطقه شود.
توسعه پایدار در مناطق معدنی، تنها زمانی محقق می‌شود که مردم منطقه به عنوان ذی‌نفعان اصلی، در فرآیند تصمیم‌گیری و بهره‌برداری دخیل باشند. در غیر این صورت، توسعه‌ای که بدون توجه به حقوق اجتماعی و محیط‌زیستی مردم شکل گیرد، نه تنها پایدار نیست، بلکه خود عامل بی‌ثباتی خواهد شد. اکنون زمان آن فرا رسیده است که مجتمع طلای زرشوران، با رویکردی جدید و مسئولانه، اعتماد از دست‌رفته مردم منطقه را بازیابد.
انتهای خبر/ م
