به گزارش اروم نیوز، دیابت یک اختلال سوخت و سازی در بدن است. در این بیماری توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد و نقش اصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط سازوکارهای مختلف است.
دیابت دو نوع اصلی دارد. در دیابت نوع یک، تخریب سلول‌های بتا در پانکراس منجر به نقص تولید انسولین می‌شود و در نوع دو، مقاومت پیش‌رونده بدن به انسولین وجود دارد که درنهایت ممکن است به تخریب سلول‌های بتای پانکراس و نقص کامل تولید انسولین منجر شود. در دیابت نوع دو مشخص است که عوامل ژنتیکی، چاقی و کم‌تحرکی نقش مهمی در ابتلای فرد دارند.
به همین بهانه در زمینهٔ دیابت با دکتر «رسول انتظار مهدی» معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی آذربایجان‌غربی به گفت‌وگو نشستیم که شرح آن در پی می‌آید.
* میزان مبتلایان به دیابت در استان آذربایجان غربی چقدر است و این آمار نسبت به سال گذشته چگونه بوده است؟
تخمین زده می‌شود بین ۵ تا ۱۰ درصد افراد بالای ۳۰ سال در استان دچار دیابت نوع ۲ باشند که حداقل ۵۰ درصد از آن‌ها از بیماری خود بی‌اطلاع هستند و تا پایان ۶ ماهه اول سال ۹۶ در حدود ۲۸ هزار نفر بیمار مبتلابه دیابت در مناطق روستایی و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر شناسایی و تحت مراقبت برنامه کشوری پیشگیری و کنترل بیماری دیابت قرارگرفته‌اندو نیز در پایان سال ۹۵، حدود ۲۳ هزار بیمار مبتلا در این مناطق گزارش‌شده بود. در طی شش ماه حدود ۵ هزار بیمار جدید شناسایی و تحت پوشش برنامه‌های مراقبتی در سیستم بهداشتی قرارگرفته‌اند.
* اکثریت موارد ابتلا به دیابت مربوط به کدام نوع است؟
این بیماری انواع مختلفی دارد، ولی به‌طور عمده به دیابت نوع یک و دیابت نوع دو و دیابت بارداری تقسیم می‌شود. بیش از ۹۰ درصد بیماران مبتلابه دیابت از نوع ۲ هستند و حدود ۱۰% از دیابت نوع یک رنج می‌برند، بیشتر افراد مبتلابه دیابت نوع ۲ بزرگ‌سال و چاق هستند، اما دیابت نوع یک بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده‌‌می‌شود.
* آیا در استان آذربایجان غربی غربالگری رایگان صورت می‌گیرد یا خیر؟
اجرای برنامه غربالگری در مناطق روستایی و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر جمعیت استان از ابتدای آذرماه سال ۹۴ تا پایان آذرماه سال ۹۵ به مدت ۱۳ ماه که به‌صورت رایگان انجام پذیرفت و حدود ۵ هزار و ۱۰۰ نفر بیمار جدید مبتلابه دیابت شناسایی شد و اجرای رایگان برنامه پن(PEN) از ۳ ماهه چهارم سال ۹۴ تاکنون در شهرستان نقده (جمعیت شهری و روستایی) که حدود ۶۵۰ نفر بیمار جدید مبتلا به دیابت شناسایی شدند.
تمامی افراد بالای ۳۰ سال، می‌توانند با مراجعه به نزدیک‌ترین پایگاه سلامت محل سکونت خود و یا خانه بهداشت در مناطق روستایی به‌صورت رایگان ازنظر بیماری دیابت و اختلال کلسترول خون بررسی شوند.
* از علائم و نشانه‌های بیماری دیابت چیست؟
از علائم و نشانه‌های بیماری دیابت می‌توان به تشنگی زیاد و نوشیدن آب بسیار(پرنوشی)، گرسنگی(پرخوری)، ادرار زیاد و نوشیدن آب بسیار(پرنوشی)، خستگی زیاد و بی‌حوصلگی، کم شدن وزن بدن و لاغری، تاری دید و اختلال در بینایی، احساس سوزش در انگشتان دست‌وپا، عفونت‌های مکرر، تأخیر در بهبود زخم‌ها و بریدگی‌ها اشاره کرد.
* راه‌های جلوگیری از ابتلا شدن به بیماری دیابت چیست؟
اصلاح شیوه زندگی می‌تواند بروز دیابت را حداقل ۱۱ سال به تأخیر بی اندازد و شامل: انجام فعالیت بدنی منظم، کنترل وزن بدن، رژیم غذایی سالم، ترک مصرف دخانیات و الکل است.
* از مشخصات در معرض خطر بودن افراد به بیماری دیابت را بیان فرماید؟
تمام افراد ۳۰ سال و بالاتر که حداقل یکی از مشخصات زیـر را داشته باشند در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند: افرادی که اضافه‌وزن دارند و یا چاق هستند، افرادی که یکی از اقوام درجه‌یک خانواده آن‌ها سابقه‌ی ابتلا به دیابت رادارند، زنانی که سابقه‌ی ۲ بار یا بیشتر سقط خودبه‌خودی و یا سابقه‌ی مرده زایی و یا سابقه‌ی به دنیا آوردن نوزاد با وزن بیش از ۴ کیلوگرم دارند، زنانی که دریکی از بارداری‌های قبلی خود سابقه‌ی دیابت بارداری دارند، زنان باردار است.
* مواد خوراکی که می‌تواند از ابتلا شدن به بیماری دیابت جلوگیری کند چیست؟
از میوه‌های غیر شیرین و سبزی‌ها در وعده‌های غذایی به مقدار زیاد استفاده کنند، مصرف میوه‌هـای شیرین مـانند انگور، خربزه، خرمـا، تـوت و همچنین خشکبار شیـرین مـانند توت خشک، کشمش، قیسی را در برنامه‌ی غذایی خود محدود کنند، از حبوبات در برنامه‌ی غذایی روزانه بیشتر مصرف کنند، نان سبوس‌دار مصرف کنند، قند و شکر و انواع شیرینی مانند آب‌نبات، شکلات، شیرینی، گز، سوهان و امثال آن را مصرف نکنند، از مواد نشاسته‌ای مـانند نان، برنج، سیب‌زمینی، گندم، جـو و ماکارونی به میـزانی که موجب افزایش وزن نشود مصرف نماینـد، مصرف چربی‌ها را کاهش دهند و به این منظور از سرخ‌کرده غـذا خودداری و آن را به‌صورت آب‌پـز و کبابی تهیه کنند.
* بیماری دیابت در مردان بیشتر است یا در بین زنان و دلیل آن چیست؟
طبق آمار بیماران شناسایی‌شده، بیماری دیابت در بین زنان بیشتر از مردان می‌باشد که می‌تواند به علت فعال بودن واحدهای ارائه خدمت در نوبت صبح و مشارکت بیشتر زنان در مراجعه با این واحدها و همچنین شیوع بیشتر چاقی در بین زنان می‌تواند از علل این موضوع بیان شود.
انتهای پیام/
