به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «اروم نیوز»؛ آذربایجان‌غربی، به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید سیب در کشور، سال‌هاست که با ظرفیت‌های کشاورزی و باغی خود شناخته می‌شود.
تولید سالانه میلیون‌ها تن سیب در این استان نه‌تنها سهم مهمی در تأمین نیازهای داخلی دارد، بلکه زمینه صادرات و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی را نیز فراهم می‌آورد با این حال، تا چند سال پیش یکی از مشکلات اساسی کشاورزان و باغداران استان، مدیریت سیب‌های صنعتی و زیر درختی بود که به دلیل عدم وجود راهکارهای مناسب برای خرید، جمع‌آوری و فرآوری، نه‌تنها بخشی از محصول هدر می‌رفت، بلکه مشکلات اقتصادی و زیست محیطی نیز برای تولیدکنندگان ایجاد می‌شد.
سیب‌های زیر درختی که اغلب دارای عیوب ظاهری یا اندازه‌های کوچک‌تر بودند، در گذشته بدون هیچ بهره‌برداری اقتصادی رها می‌شدند و این مسئله گلایه و نارضایتی کشاورزان را به همراه داشت.
نبود مراکز خرید مجاز، ضعف در زنجیره حمل و نقل و نبود کارخانجات تبدیلی مجهز، موجب می‌شد که حجم زیادی از این محصول با ارزش به ضایعات تبدیل شود و فرصت‌های اقتصادی برای استان از دست برود.
اما در طی دو سال گذشته، با توجه به سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های دقیق مسئولان استانی و حمایت‌های سازمان‌های مرتبط، روند جمع‌آوری و فرآوری سیب‌های زیر درختی به‌طور قابل توجهی بهبود یافته است.
مراکز خرید سیب مجاز و بهداشتی در مناطق مختلف استان راه‌اندازی شده‌اند که به‌صورت مستقیم با باغداران همکاری می‌کنند و سیب‌های تولیدی را بر اساس کیفیت و نوع، خریداری می‌کنند این اقدام باعث شده است که کشاورزان با اطمینان کامل محصول خود را به مراکز معتبر عرضه کنند و نگرانی از بابت هدر رفتن محصول کاهش یابد.
پس از جمع‌آوری سیب‌ها، مرحله بعدی انتقال این محصول به کارخانجات تبدیلی است که نقش مهمی در ایجاد ارزش افزوده و جلوگیری از ضایعات دارد کارخانجات مجهز به خطوط فرآوری و بسته‌بندی، سیب‌ها را به انواع محصولات مانند کنسانتره، پوره، مربا و آبمیوه تبدیل می‌کنند و این فرآیند نه تنها درآمد کشاورزان را افزایش می‌دهد، بلکه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم قابل توجهی در استان ایجاد کرده است.
یکی دیگر از نکات مهم این روند، توجه ویژه به بهداشت و کیفیت محصول است مراکز خرید مجاز موظف به رعایت استانداردهای بهداشتی و بسته‌بندی مناسب هستند که از نظر سلامت مصرف‌کننده و همچنین ماندگاری محصول اهمیت ویژه‌ای دارد این امر باعث افزایش اعتماد خریداران و حتی بازارهای صادراتی شده و استان را در مسیر توسعه صادرات محصولات تبدیلی قرار داده است.
علاوه بر این، مدیریت صحیح سیب‌های صنعتی و زیر درختی، تأثیر مثبتی بر کاهش آلودگی محیط زیست و حفظ منابع طبیعی نیز داشته است در گذشته، رهاسازی حجم بالای سیب‌های ضایعاتی باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی مانند آلودگی خاک و جمع‌آوری غیر اصولی می‌شد، اما اکنون با ورود این محصولات به چرخه تولید و فرآوری، ضمن حفظ محیط زیست، بهره‌وری اقتصادی استان نیز افزایش یافته است.
به طور کلی، تجربه موفق جمع‌آوری و فرآوری سیب‌های زیر درختی در آذربایجان‌غربی نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی مدون، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و حمایت از کشاورزان، می‌توان بسیاری از معضلات سنتی کشاورزی را به فرصت‌های اقتصادی تبدیل کرد این موفقیت، نه تنها باعث ارتقاء معیشت باغداران شده، بلکه زمینه‌ای برای توسعه صنایع تبدیلی، اشتغال‌زایی پایدار و افزایش درآمد استان فراهم آورده است.
فروش سیب‌ها دغدغه ما را رفع کرد
حسین احمدی، یکی از باغداران شهرستان تکاب، در گفتگو با خبرنگار اروم نیوز گفت: قبلاً بخش زیادی از سیب‌های زیر درختی ما بدون استفاده هدر می‌رفت و حتی برای جمع‌آوری آن‌ها هزینه پرداخت می‌کردیم اما با ایجاد مراکز خرید مجاز، اکنون می‌توانیم همه محصول را با قیمت مناسب بفروشیم و دغدغه‌ای از بابت ضایعات نداشته باشیم.
وی افزود: همکاری با مراکز مجاز باعث شده که سیب‌ها به صورت بهداشتی جمع‌آوری شوند و به کارخانجات تبدیلی منتقل شوند. این روند علاوه بر افزایش درآمد ما، باعث ایجاد اشتغال برای کارگران محلی و رونق اقتصادی منطقه شده است.
فرآوری سیب‌ها ارزش افزوده بالایی ایجاد کرد
زهرا مرادی، کشاورز دیگری از شهرستان میاندوآب، نیز اظهار داشت: امسال برای نخستین بار، تمام سیب‌های زیر درختی باغ ما توسط مرکز خرید مجاز جمع‌آوری شد و هیچ کدام هدر نرفت. این تجربه نشان می‌دهد که برنامه‌های اخیر اداره کشاورزی و حمایت‌های مسئولان بسیار مؤثر بوده است.
وی تصریح کرد: فرآوری سیب‌ها به محصولاتی مانند کنسانتره و آبمیوه، ارزش افزوده بالایی ایجاد کرده و باعث شده که بازارهای محلی و حتی صادراتی به این محصولات توجه بیشتری داشته باشند. جمع‌آوری بهداشتی اعتماد کشاورزان و مردم را افزایش داد
حسینی مدیر یکی از مراکز خرید سیب صنعتی به خبرنگار اروم نیوز گفت: ما موظف هستیم سیب‌ها را با رعایت کامل اصول بهداشتی خریداری و سپس به کارخانجات تبدیلی منتقل کنیم. این اقدام نه تنها کیفیت محصول را تضمین می‌کند، بلکه اعتماد کشاورزان و مصرف‌کنندگان را نیز افزایش می‌دهد.
وی افزود: طی دو سال گذشته، همکاری نزدیک با باغداران باعث شده که حجم قابل توجهی از سیب‌های زیر درختی به چرخه تولید بازگردد و ضایعات کاهش یابد همچنین ایجاد اشتغال برای نیروهای محلی و رونق کارخانجات تبدیلی از دیگر اثرات مثبت این روند است.
موسی‌پور یک دیگر از مراکز خرید سیب زیردرختی در شهرستان میاندوآب نیز با اشاره به اهمیت این طرح گفت: با برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی با کشاورزان، امسال توانستیم بیش از ۹۰ درصد سیب‌های زیر درختی منطقه را جمع‌آوری و فرآوری کنیم این موضوع نشان‌دهنده موفقیت برنامه‌های حمایتی و افزایش بهره‌وری در زنجیره تولید است.
مدیر این مرکز اضافه کرد: علاوه بر جمع‌آوری سیب‌های زیر درختی، تلاش داریم تا با آموزش باغداران و معرفی بهترین روش‌های نگهداری محصول، کیفیت سیب‌ها افزایش یابد و بازارهای داخلی و خارجی از این محصولات استقبال بیشتری داشته باشند.
مراکزخرید سیب زیردرختی ساماندهی می‌شود
جمال ساداتی، مدیر تعاون روستایی آذربایجان‌غربی، در گفتگو با خبرنگار اروم نیوز از اجرای طرحی مهم برای ساماندهی خرید سیب درجه سه از باغداران استان خبر داد و اظهار کرد: امسال ۳۲ مرکز خرید مجاز برای جمع‌آوری این محصول در سطح استان در نظر گرفته شده است.
وی تصریح کرد: این اقدام در راستای حمایت از تولیدکنندگان، کاهش ضایعات و مدیریت هوشمندانه بازار سیب استان اجرا می‌شود.
ساداتی افزود: آذربایجان‌غربی یکی از قطب‌های اصلی تولید سیب در کشور است و بخش قابل توجهی از اقتصاد کشاورزی استان به این محصول وابسته است؛ بنابراین هرگونه اقدام برای ساماندهی عرضه و فرآوری سیب، اثر مستقیم بر معیشت کشاورزان و ثبات بازار خواهد داشت.
مدیر تعاون روستایی آذربایجان‌غربی با اشاره به ظرفیت عظیم کشاورزی استان گفت: در حال حاضر بیش از ۶۵ هزار هکتار از اراضی استان به کشت محصولات باغی اختصاص یافته و پیش‌بینی می‌شود بیش از ۹۵۰ هزار تن سیب درختی از باغات برداشت شود.
وی افزود: از این میزان، حدود ۳۵۰ هزار تن سیب درجه سه هستند که معمولاً برای مصرف تازه‌خوری مناسب نیستند و بیشتر در صنایع تبدیلی و فرآوری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این آمار نشان‌دهنده جایگاه محوری استان در تولید سیب کشور است و ضرورت مدیریت هوشمندانه برداشت و عرضه این محصول را دو چندان می‌کند.
ساداتی درباره ساز و کار حمایتی از باغداران بیان کرد: به منظور کاهش هزینه‌های حمل و نقل، جلوگیری از پراکندگی عرضه و خرید بهداشتی سیب زیر درختی، ۳۲ مرکز خرید با مجوزهای لازم در سطح استان فعال خواهند شد این مراکز با نرخ توافقی محصول باغداران را خریداری می‌کنند و ضمن حمایت مستقیم از تولیدکننده، کیفیت محصول و سلامت عمومی جامعه را نیز تضمین می‌کنند.
وی افزود: وجود مراکز خرید مجاز علاوه بر مدیریت بهینه محصول، از شکل‌گیری بازارهای غیررسمی جلوگیری می‌کند و اطمینان می‌دهد که سیب‌های زیر درختی به صورت اصولی و بهداشتی وارد چرخه مصرف و صنایع تبدیلی شوند این اقدام نقش مهمی در ارتقای بهره‌وری کشاورزی و جلوگیری از هدررفت محصولات دارد.
مدیر تعاون روستایی استان همچنین از تعیین نرخ توافقی برای خرید سیب درجه سه خبر داد و گفت: قیمت امسال این محصول بین ۱۴ هزار و ۵۰۰ تا ۱۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است این نرخ با هدف ایجاد تعادل میان هزینه‌های تولید و منافع باغداران تعیین شده و هم‌زمان زمینه تأمین مواد اولیه صنایع تبدیلی را با قیمتی منطقی فراهم می‌کند.
ساداتی در پایان خاطرنشان کرد: تجربه سال‌های گذشته نشان داده که خرید توافقی محصولات کشاورزی می‌تواند فشار اقتصادی بر کشاورزان را کاهش دهد و ثبات نسبی در بازار ایجاد کند اجرای این طرح نه تنها درآمد باغداران را تضمین می‌کند، بلکه به توسعه صنایع تبدیلی و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی استان کمک شایانی خواهد کرد.
انتهای خبر/ م
