به گزارش گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «اروم‌نیوز»، حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومترمربع یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است که در انتهای آن دریاچه ارومیه قرار دارد.
دریاچه ارومیه در حال حاضر شرایط وخیمی دارد و دو بخش شمالی و جنوبی دریاچه ارومیه به طور کامل از یکدیگر جدا شده‌اند که طبق آخرین آمار، مساحت دریاچه ارومیه تقریباً ۶۰۶ کیلومترمربع، از نظر حجم آب ۵۸۰ میلیون مترمکعب و از نظر تراز هم ۱۲۶۹/۸۰ بوده در واقع در پایین‌ترین سطح تراز خود قرار دارد.
علاوه بر تغییر اقلیم آب‌وهوایی در استان، مصرف بی‌رویه آب توسط کشاورزان هم‌‌استانی باعث شده است تا روزبه‌روز شاهد خشک‌شدن دریاچه ارومیه باشیم.
تقریباً در ۱۶ سال گذشته بیش از ۱۴۰ هزار هکتار اراضی ما در بخش کشاورزی توسعه پیدا کرد یا اراضی دیم به آبی تبدیل شده یا اراضی ملی بوده که به دلیل عدم نظارت تبدیل به باغات و یا اراضی کشت و زراعت تبدیل به باغات شده است.
در مجموع شاید بیش از ۱.۵ میلیارد مترمکعب، آب مازاد در حوضه آبریز تحویل داده شده است و باید مسئولان باید مدیریت مصرف و تغییر الگو را در اولویت کار خود قرار می‌دادند.
۹۰ درصد مصرف‌کننده‌ها در بخش کشاورزی و برای تولید سیب، یونجه و چغندرقند است
تقریباً ۹۰ درصد از بخش اصلی مصرف‌کننده‌های ما در بخش کشاورزی است که طی بررسی‌های صورت‌گرفته در این استان وجود سه محصول در آذربایجان‌غربی تقریباً ۵۷ درصد از آب تولیدی استان را مصرف می‌کند.
سیب ۱۷ درصد، یونجه ۳۲ درصد و مابقی هم مربوط به چغندرقند است، در تولید سیب رتبه اول، یونجه رتبه دوم و چغندر هم رتبه اول کشوری را داریم.
اما از سال گذشته، خبرهای نویدبخشی از سوی مسئولان و مقام ارشد استان در خصوص احیای دریاچه ارومیه در خروجی رسانه‌ها قرار گرفته که امید را در دل مردم آذربایجان زنده کرده است.
انتقال آب از سدکانی به دریاچه ارومیه
از جمله پروژه‌های مطرح برای احیای دریاچه ارومیه، طرح انتقال آب از سدکانی سیب بود که سال گذشته با حضور رئیس‌جمهور به بهره‌برداری رسید.
در فاز نخست انتقال آب کانی سیب به دریاچه، برنامه‌ریزی شده بود که ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه منتقل شود و برای این طرح بیش از چهارهزار میلیارد تومان هزینه شده است.
تونل انتقال آب کانی‌سیب در ۹ کیلومتری جنوب شرق شهرستان نقده، به طول تقریبی ۳۵٫۷ کیلومتر و قطر حفاری ۶٫۳۲ متر برای قطعه دوم و ۶٫۴۲ متر برای قطعه اول جهت انتقال ۶۴۶ میلیون مترمکعب آب در سال، از سد کانی‌سیب به دشت نقده و حوضه آبریز دریاچه ارومیه طراحی شده است.
دهانه ورودی این تونل از بالادست مخزن سد کانی‌سیب آبگیری کرده و دهانه خروجی این تونل در دامنه شمالی کوهستان بیگم قلعه، آب را وارد دشت نقده و حوضه آبریز دریاچه ارومیه خواهد کرد.
انتقال آب مازاد مناطقی چون سد کانی سیب به دریاچه ارومیه از جمله پروژه‌های سخت‌افزاری احیای دریاچه ارومیه است. پروژه انتقال آب کانی سیب به دریاچه ارومیه شامل ۳۶ کیلومتر تونل، ۱۱ کیلومتر کانال و ۲۸ کیلومتر رودخانه گدار است.
آب‌دزدی حقابه دریاچه ارومیه
همان گونه که پیش‌بینی می‌شد جامعه محلی و کشاورزان اطراف کانال انتقال آب از کانی‌سیب به دریاچه ارومیه در روز روشن دست‌به‌کار شده و با استقرار موتورپمپ‌های ۶ اینچی، بخشی از آبی که قرار بود حقابه دریاچه ارومیه را تأمین کند برداشت کردند.
پروژه انتقال آب از کانی‌سیب قرار است بخشی از حقابه دریاچه ارومیه را که توسط کشاورزان مصرف می‌شود، جبران کند، اما کشاورزان منطقه برای مصرف این سهم هم برنامه‌ریزی کردند که دراین‌خصوص استاندار آذربایجان‌غربی با تأکید بر نظارت جدی به حقابه دریاچه ارومیه برای جلوگیری از برداشت غیرمجاز از حقابه دریاچه ارومیه هشدار داد.
رهاسازی آب سد سیلوه به سمت دریاچه ارومیه
محمدصادق معتمدیان استاندار آذربایجان‌غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه در گفتگو با خبرنگاران افزود: امسال زودتر از سال‌های گذشته، رهاسازی آب سدها به سمت دریاچه ارومیه آغاز شده است.
وی همچنین با اشاره به اینکه فصل زراعی نبوده و امکان برداشت غیرمجاز از آب‌های رهاسازی شده وجود ندارد، خاطرنشان کرد: شرایط فوق زمینه را برای انتقال حجم بیشتر و قابل‌توجهی از آب به دریاچه ارومیه فراهم کرده است.
استاندار آذربایجان‌غربی به تحویل آب رهاسازی شده به ایستگاه‌های هیدرومتری جهت کنترل میزان آب ورودی به دریاچه ارومیه نیز اشاره کرده و افزود: پیش‌بینی‌شده در بدترین شرایط بارشی، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از طریق رهاسازی آب سدها و رودخانه‌های فاقد سد به دریاچه ارومیه هدایت شود.
معتمدیان همچنین با اشاره به تأکید رئیس‌جمهور بر اتمام پروژه‌های احیای دریاچه، اضافه کرد: با تأمین اعتبار از طریق وزارت نیرو، اجرای فاز دوم انتقال آب از طریق کانال بادین‌آباد به کانی سیب آغاز شده است.
وی به اهتمام جدی وزارت نیرو و قرارگاه خاتم‌الانبیا بر تکمیل کانال بادین‌آباد نیز اشاره کرده و افزود: کانال ۴.۵ کیلومتری بادین‌آباد، ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب را به کانی سیب و سپس دریاچه ارومیه منتقل خواهد کرد.
استاندار آذربایجان‌غربی افزود: تثبیت و احیای ۱۱ تالاب اقماری حوضه دریاچه ارومیه از مصوبات جلسه امروز ستاد استانی نجات این دریاچه بود.
معتمدیان همچنین با تأکید بر مدیریت احیای تالاب‌های اقماری دریاچه، اظهار داشت: با سیاست‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه، در سال گذشته ۸۷ میلیون مترمکعب تخصیص آب دراین‌خصوص داشتیم که در احیای تالاب‌های اقماری تأثیرگذار بوده است.
وی در پایان با تأکید بر نظارت جدی به حقابه دریاچه ارومیه، افزود: وظایف دستگاه‌های متولی برای جلوگیری از برداشت غیرمجاز از حقابه دریاچه ارومیه تعیین شده است.
رقیه وکیلی
انتهای خبر/
