برداشت مصالح شن و ماسه از بستر رودخانه های آذربایجان غربی به یکی از اصلی ترین دغدغه ها و نگرانی های فعالان عرصه محیط زیست تبدیل شده است.
به گزارش اروم نیوز؛ برداشت مصالح شن و ماسه از بستر رودخانه های آذربایجان غربی به یکی از اصلی ترین دغدغه ها و نگرانی های فعالان عرصه محیط زیست تبدیل شده است شاید برداشت غیر اصولی در شرایط یکسان تنها بعنوان یک دغدغه مطرح باشد اما با توجه به شرایط بحرانی دریاچه ارومیه، این اقدام مثل نمک پاشیدن بر زخم دریاچه بی آب ارومیه است.
مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی با گلایه مندی از مسئولان بخش معدن استان در بی توجهی به انجام این برداشت ها گفت: با این برداشت ها سالیانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب از آب ها در گودال های ایجاد شده پخش می شود و این چنین برداشت هایی بی شک درحکم ضربه نهایی برای نابودی دریاچه ارومیه خواهد بود.
«حسن عباس نژاد» با بیان اینکه برداشت از بستر رودخانه ها هم به دریاچه ارومیه و هم در مجموع بر کل محیط زیست بدترین صدمه را می زند، افزود: ما به شدت با این قضیه مخالف هستیم اما متاسفانه هیچ نهاد یا ارگانی به این موضوع توجه ندارد.
وی اضافه کرد: بی رویه بودن برداشت ها از یک طرف و غیر اصولی بودن این کار و نبود متولی و نظارت بر روند آن، باعث بدتر شدن دامنه آسیب ها در آذربایجان غربی شده است و باید چاره ای بر این مشکل اندیشید که متاسفانه سازمان صنعت، معدن و تجارت هیچ اقدام و نظارتی در این ارتباط انجام نمی دهد.
مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی یادآور شد: برداشت غیر فنی شن و ماسه همچنین باعث تیرگی و گل آلودگی آب می شود که بر روی کیفیت آب و زندگی آبزیان رودخانه اثرات منفی شدیدی ایجاد می کند همچون اتفاق ناگواری که چند وقت پیش براثر همین برداشت های غیر اصولی در سواحل رودخانه زاب سردشت افتاد و باعث تلف شدن ۶۵۰ قطعه ماهی زردپر رودخانه ای شد.
معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی هم در این ارتباط اظهار کرد: بعد از واگذاری امور مربوط به برداشت شن و ماسه از دفتر فنی استانداری به این سازمان برداشت ها اصولی تر شده است و ناظران عصو نظام فنی چگونگی بهره برداری ها را کنترل می کنند.
«اکبر طاهری» اضافه کرد: صدور مجوز برداشت مصالح از بستر رودخانه ها بعد از استعلام از شرکت آب منطقه ای انجام می شود و درحقیقت متولی اصلی در درست یا نادرست بودن بستر رودخانه در نظر گرفته برای برداشت این شرکت است.
وی با بیان اینکه منکر وجود مشکلی بنام برداشت غیر اصولی و یا غیر قانونی نیستیم، تصریح کرد: وجود تخلف در هر بخشی یک واقعیت غیر قابل کتمان است و البته از وجود آن ناگریز هستیم و البته با توجه به اینکه رودخانه و بسترهای برداشت شن و ماسه در استان پراکنده و تعداد مهندسان فنی و ناظران هم کم است امکان کنترل لحظه به لحظه وجود ندارد.

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی استان افزود: دربرخی موارد شاهد آن هستیم که سوء استفاده کنندگان شب ها در محلبر داشت حاضر می شوند نسبت به بهره برداری غیر اصولی افدام می کنند اما با توجه به نیاز استان نمی توان به طور کامل مانع از برداشت ها شد.
معاونت حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی هم با بیان اینکه مخالف برداشت شن و ماسه از رودخانه ها نیست، اضافه کرد: اما این برداشت باید با درنظر گرفتن شرایط و ضوابط خاص باشد که متاسفانه در شرایط فعلی برداشت به صورت غیر مجاز و خارج از موازین فنی و حقوقی در سطح برخی از رودخانه های استان از جمله نازلوچای، باراندوز و زرینه رود درحال انجام است.
«افشین دیلمی پور» متولی برداشت اصولی و غیر اصولی شن و ماسه از بستر رودخانه ها را سازمان صنعت و معدن و تجارت استان دانست و افزود: شرکت آب منطقه ای تنها در مناطقی که رسوب رودخانه ای بیش از حد وجود دارد و انباشت رسوبات شرایط ریخت شناسی رودخانه را لطمه زده اعلام وجود رسوب می کند و شرایط فنی برداشت شن و ماسه برای حذف آنها از رودخانه را تبیین می کند ولی در نهایت هرگونه برداشت توسط سازمان صنعت معدن تجارت انجام می شود.
وی اظهار کرد: طبیعی است که شرکت آب منطقه ای نگاه اقتصادی به مسائل داشته باشد اما هیچگونه حتی یک ریال نفعی از برداشت شن و ماسه نبرده است و تمام حقوق دولتی این موضوع به مراجع دیگر تعلق می گیرد.
وی اظافه کرد: با این حال سازمان از محل اعتبارات خود هزینه های بسیار سنگینی جهت کنترل برداشت ها و جلوگیری از برداشت های غیر مجاز و طرح دعاوی حقوقی علیه برداشت کنندگان غیر مجاز صرف می کند که با توجه به وضعیت فعلی برداشت ها، این هزینه ها بسیار سنگین است.
وی تصریح کرد: انتظار داریم سازمان صنعت معدن و تجارت با توجه اینکه اختیار این موضوع را در دست دارد، همزمان با ما وارد موضوع شده و از برداشتهای غیرمجاز جلوگیری کند و همچنین مراجع قاونی ذیربط مانند قوه قضاییه و مراجع با قابلیت اقدامات اجرایی و قهریه نیز با عوامل این برداشت ها برخورد قاطعانه داشته باشند.
وی تاکید کرد: اگر این برداشتها با رویه فعلی ادامه یابد در آینده نزدیک خسارات بسیار سنگین و حتی جبران ناپذیری در مناطق مجاور این رودخانه ها وارد خواهد کرد.