به گزارش خبرنگار اروم نیوز
واژه عید، از ریشه «عود» گرفته شده و به معنای بازگشت است و واژه «فطر» از فطرت گرفته شده که به معنای سرشت است؛ بنابراین عید فطر یعنی بازگشت به فطرت و سرشت.
بازگشت از این حیث که آیا رابطه ما با فطرت پاک انسانی، به‌طور صحیح برقرار است یا نه؟ آیا آن اعماق روح و فطرت پاکی که خداوند به ما داده و بر اثر حجاب‌های جهل، انحراف و گناه، زنگار بر رویش نشسته، در کلاس ماه رمضان، زنگارها زدوده شده‌اند یا نه؟
اگر چنین است، باید ابتدای نجات و آغاز پیروزی بر طاغوت نفس را در نماز عید فطر اعلام بدارند و جشن بگیرند؛ به عنوان اینکه آنچه را در ماه رمضان آموخته‌اند و در راه خودسازی و بهسازی به‌کار برده‌اند، ابراز کنند؛ نه فقط با کلمات و حرکات، بلکه در قلب و درون، با تمام وجود و احساس و با شعار آمیخته با شعور و فریاد برون و درون که: اَللهُ اَکْبَر، اَللهُ اَکْبَر، لا اِلهَ اِلّا اللهُ و اللهُ اَکْبَر و لِلّهِ الْحَمْدُ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ عَلی ما هَدانا وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلی ما أَوْلانا؛ خدا بزرگ‌تر از آن است که توصیف شود.
آری چنین است، معبودی جز خدای یکتا و بی‌همتا نیست و خداوند بزرگ‌تر از آن است که وصف شود. حمد و سپاس اختصاص به ذات پاک خدا دارد به خاطر آنکه ما را در راه پاکسازی و بهسازی هدایت کرده و او را سپاس که ما و امت ما را برترین جمعیت و امت قرار داده است.
رمضان، اندک‌اندک پایان پذیرفت و به انتهای خود رسید. مسلمانان در مکتب رمضان و روزه، در پرتو آیات قرآن و نیایش‌ها و تقویت صبر و اراده، پس از فراگیری و آموزش، به خودسازی پرداخته‌اند.
اینک جشن می‌گیرند که در راه پُردست‌انداز جهاد اکبر با گام‌های استوار عبور کرده‌اند و به مقصود رسیده‌اند؛ زیرا برای انسان، بازگشت به خویشتن، فرارسیدن بهار معنویت است؛ مانند درختانی که پس از گذران زمستان سرد، به بهار رسیده‌و در مسیر حرکت قرار گرفته‌اند.
به‌راستی چه عیدی شیرین‌تر و چه پیروزی‌ای شکوهمندتر از بازگشت به خویشتن و پیروزی بر طاغوت نفس اماره که فطرت را زیر پای سهمگین خود منکوب کرده است؟!
آنگونه که از احادیث و روایات بر می آید عید فطر یکی از دو عید بزرگ اسلامی است که در روز اول ماه شوال آن را جشن می گیرند.
مسلمانان پس از یک ماه روزه و عبادت پروردگار، چشم به راه این روز بزرگ هستند و با برپایی آیین های خاص این روز، به اصطلاح ماه رمضان را بدرقه می کنند.
در این روز، روزه حرام است و این روز نماز مخصوصی دارد که اکثر مسلمانان نماز عید فطر را به جماعت می خوانند.
این روز با اعلام مشاهده هلال ماه در استان توسط ستاد استهلال آغاز می شود شیوه مشاهده هلال ماه شوال امروزه برعکس گذشته با تکنولوژی های پیشرفته انجام می شود.
حال با این مقدمه می پردازیم به پیشینه رویت هلال ماه در روستاهای آذربایجان غربی و آیینهای این روز پر برکت در استان که حکایت‌های جالبی دارد.
پیش از اینکه رادیو و تلویزیون وارد جامعه ایران شود، روستاییان برای رویت هلال ماه در شهرها و روستاهای استان به پشت بام ها می رفتند و ساعت ها منتظر می‌ماندند.
بزرگترها بعد از رویت هلال ماه رمضان، به چهره یک کودک معصوم یا یک فرد مومن و نمازخوان نگاه می‌کردند و اعتقاد داشتند که نگریستن به صورت آدمهای بی‌نماز و روزه‌خوار، خوش یمنی درپی نخواهد داشت.
نگاه کردن به‌آیینه و فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد (ص) بعد از رویت هلال ماه هنوز هم به عنوان یک رسم در بین پیرمردان استان آذربایجان غربی، مرسوم است.
با اعلام روز اول ماه شوال و فرارسیدن عید سعید فطر،مردم پس ازعمل مستحبی غسل و پوشیدن لباسهای نظیف و معطر در سطح محله ها ومناطق مختلف تکبیرگویان راهی مصلای اقامه نماز عبادی سیاسی و شکوهمند این روز مبارک می شوند.
مردم با ورود به مصلای نماز عید فطر ضمن مصافحه و تبریک این عید بزرگ به هم برای اقامه نماز آماده می شوند.
رسم این است که قبل از اقامه نماز عید ، مکبر و مجری این مراسم چندین مرتبه ذکرهای وارد شده این روز را بلند قرائت و نمازگران نیز با او تکرار می کنند.
مهمترین این ذکرها گفتنالله اکبر، لااله الاالله، صلوات بر محمد و آل محمد (ص) و خواندن دعای سلامت امام زمان (عج) است.
قبل یا بعد از نماز عید فطر نیز سرپرستان خانواده ها زکات فطره خود را به یا به امام جماعت مسجد محل نمازگزاری خود می دهند یا به مستحقی که می شناسند تابدین وسیله ادای فریضه کرده باشند.
در این روز مبارک مردم استان به دادن صدقه نیز می پردازند تا بدین وسیله کمکی به مستمندان ونیز دفع بلا کرده باشند.
از قدیم الایام رسم بر این بوده است که کسانی که نذر و نیازی دارند با تهیه شیرینی، آن را در محل برگزاری نماز عید فطر و قبل و یا بعد ازاقامه نماز بین مردم توزیع می کردند و این رسم هنوز هم تداوم دارد.
در اکثر مناطق استان براساس یک سنت دینی و ارزشی، مردم بلافاصله پس از اتمام نماز عید سعید فطر و قبل از رفتن به منازل خود، بر سرقبور مطهر شهیدان رفته و با به همراه بردن خیرات از قیبل خرما، شیرینی و گل، یاد شهدا و گذشتگان خود را گرامی می دارند.
شستن قبور شهدا و اموات، قرائت آیات کلام وحی و ذکر ادعیه از دیگر مواردی است که در این روز صورت می گیرد.
مردم مومن استان در ادامه آداب و رسوم خود در این روز مبارک به دید و بازدید بزرگترها و ریش سفیدان خانواده و محل سکونت خود می روند و این عید را به آنها تبریگ می گویند.
در آذربایجان غربی در این روز مبارک خانواده ها به دیدار خانواده هایی که عزیزان خود را ازدست داده اند می روند و به اصطلاح در مراسم قره بایرام آنها شرکت می کنند.
از دیگر آیین های مردم استان در روز عید سعید فطر، فرستادن عیدی توسط تازه داماد به خانه نامزد خود است.
مطابق این سنت دیرینه در روز عید فطرتازه داماد، عیدانه نامزدش شامل میوه های فصل ، پارچه لباسی، یک تکه جواهر و شیرینی و هرچه که تدارک دیده باشند را به خانه پدر عروس می برد.
این روز فرخنده در آذربایجان غربی با برگزاری مراسم مختلف از جمله جشنها و مجالس دعا خوانی در عصر عید فطر توسط بانوان در منازل پی می شود و تا پاسی از شب مسلمانان شیعه و سنی در استان با تزیین خیابانها و نیز چیدن صندلی در خیابانها به پذیرایی از همشهریان خود با شیرینی،چای و شربت می پردازند انهم به شکرانه یکماه بندگی و عبودیت به درگاه خداوند.
