به گزارش اروم نیوز به نقل از طنین؛ آمریکا به بهانه حمله شیمیایی اخیر در ادلب به پایگاه هوایی الشعیرات در استان حمص حمله کرد. دونالد ترامپ در خصوص این حمله اعلام کرد: من دستور حمله نظامی محدود به پایگاه هوایی را صادر کردم که حملات شیمیایی در سوریه از آنجا شروع شده است. وی گفت: جلوگیری از گسترش و به کارگیری تسلیحات شیمیایی به نفع امنیت ملی آمریکا است. کشورهای هم پیمان آمریکا نیز همچون عربستان،انگلیس،فرانسه و رژیم صهیونیستی نیز از این حملات حمایت کردند. اما ایران و روسیه با این حملات به شدت مخالفت کردند و این عمل آمریکا را مصداق بارز تجاوز به حاکمیت یک کشور دانستند. آمریکا طی روزهای گذشته همواره به دنبال محرکی برای دخالت در سوریه بود که بهانه حمله شیمیایی اخیر تحریک واشنگتن را در پی داشت. لذا به طور مبسوط باید به این سوال پرداخت که سیاست های آمریکا در سوریه جیست؟ در راستای سیاست های آمریکا در سوریه، حمله موشکی اخیر در چه راستایی بوده است؟
برنامه های آمریکا برای سوریه
واشنگتن در جهت رسیدن به اهداف فوق، به طور کلی سه گام و برنامه مهم را از ابتدای بحران سوریه در پیش گرفته است:
الف)برکناری بشار اسد: از ابتدای بحران سوریه، غرب همواره بر برکناری بشار اسد تاکید کرده است. به اذعان آمریکایی ها تا زمانی که بشار اسد در منصب قدرت قرار دارد، وضعیت سوریه تغییر چندانی نخواهد کرد و سوریه کنونی همانند قبل از سال ۲۰۱۱ بلکه با رویکرد و گرایش شدیتری نسبت به مقاومت خواهد بود. ” بندر بن سلطان بن عبدالعزیز آل سعود” (رییس سابق اطلاعات عربستان) در این زمینه گفته بود: ما به دنبال سرنگون کردن “بشار اسد” هستیم، حتی اگر این کار به قیمت ویرانی کل سوریه تمام شود.
علاوه بر دلیل اصلی دشمنی غرب با بشار اسد به دلیل هم پیمانی با جمهوری اسلامی ایران و حزب الله، اهداف دیگر نیز مدنظر غرب از برکناری بشار اسد وجود دارد. “رابرت اف کندی”، وکیل آمریکایی و برادرزاده “جان اف کندی”، رئیس جمهور اسبق آمریکا در این باره عنوان داشت: آمریکا پس از آنکه اسد از پروژه احداث خط لوله گاز دولت قطر حمایت نکرد، تصمیم به برکناری وی گرفت. وی ادامه داد: «این پروژه ۱۰ میلیارد دلاری نخستین بار در سال ۲۰۰۰ مطرح شد و سرویس اطلاعاتی آمریکا (سیا) این طرح را پیگیری کرد تا آنکه ۹ سال بعد “اسد” اعلام کرد که از طرح خط لوله که به موجب آن قطر می توانست از طریق پایانههای ترکیه، مستقیما به بازارهای انرژی اروپا دسترسی داشته باشد حمایت نمی کند. کندی افزود : این خط لوله همچنین به عربستان سعودی امکان می داد نفوذ بیشتری را در منطقه علیه ایران اعمال کند». بنابراین بشار اسد به عنوان فردی که در همه زمینه های سیاسی، نظامی و اقتصادی پشتیبان محور مقاومت وضدیت با محورغربی- عربی است، شناخته می شود و غرب نیز به دنبال الگویی شبیه به مصر برای سوریه است که فردی با گرایش های ناسیونالیستی و معاند با بحث اسلام گرایی و در عین حال وابسته به غرب به قدرت برسد.
ب)تشدید درگیری و جنگ فرسایشی در سوریه: برنامه دوم امریکا بعد از عدم به نتیجه رسیدن گام اول، هجمه سنگین و بی سابقه علیه دولت سوریه از طریق گروه های تروریستی مختلف با استفاده از حمایت های کشورهای عربی منطقه همچون عربستان و قطر بود. در این جهت نزدیک به ۸۰ هزار نفر تروریست از ۹۶ کشور جهان وارد جنگ سوریه شده اند.
اکنون سوال مهم این است که چرا آمریکا برنامه فرسایش سوریه را دنبال می کند؟ جنگ فرسایشی به این دلیل است که اولاً آمریکا خواهان اتمام جنگ در مقطع فعلی نیست و نمی خواهد که هیچ کدام از بازیگران درگیر در جنگ سوریه توازن نسبی کسب کنند و یا پیروز شوند و دوم هم غرب به دنبال تخریب زیرساخت های اقتصادی سوریه است. تا قبل از شروع بحران سوریه، در استان حلب نزدیک به ۳۰۰۰ هزار کارخانه وجود داشت که بعد از بحران، این کارخانه ها اکثراً یا تخریب یا از کار افتاده شدند. در صورت عدم بحران در سوریه یکی از احتمالاتی که وجود داشت این بود که استان حلب به عنوان منطقه اقتصادی شامات شناخته شود.
ج)تجزیه سوریه: برنامه سوم آمریکا در سوریه، تجزیه است. در بحث برنامه های آمریکا برای تجزیه سوریه می توان به طرح حذف حلقه های کسینجر و طرح سه قسمتی در این اواخر اشاره کرد. کسینجر می گوید: «سوریه را باید به سه منطقه مجزا از هم تقسیم کنیم. یک قسمت در اختیار بشار اسد، یک قسمت نیز در اختیار سنی ها در مرکز و یک قسمت هم در اختیار کردها در شمال قرارگیرد.» وی در بیان این منطقه شمالی به طور صریح اعلام می کند که مهم ترین برنامه آمریکا نیز همین مورد است و واشنگتن می تواند با دادن استقلال به کردها از پایگاه های نظامی در شمال سوریه استفاده کند و حوزه نفوذی را برای خود به وجود آورد.
چرایی حمله موشکی اخیر به سوریه
حال این سوال پیش می آید که واشنگتن در راستای کدام یک از برنامه های بالا اقدام به چنین حملاتی کرد.
حمله آمریکا به سوریه را می توان در راستای استراتژی دوم آمریکا یعنی تشدید درگیری ها و جنگ فرسایشی دانست. وجود بحران در سوریه یعنی درگیر کردن بازیگران مخالف آمریکا یعنی روسیه و ایران در این بحران است. همین عامل منجر به صرف توان مسکو و تهران در بحران سوریه و بازیگردانی آمریکا در سوریه و منطقه می شود. یکی از اندیشکده های اصلی اسراییل طی گزارشی می نویسد که بهترین حالت برای این رژیم در بحران سوریه ادامه جنگ فرسایشی و تحلیل رفتن قوای دو طرف در این جنگ(گروه های تروریستی و دولت سوریه) است. به هر حال این دو گروه دشمنان بالقوه اسراییل هستند و نباید هیچ یک از طرفین به پیروزی کامل برسند. در راستای جنگ فرسایشی و طولانی مدت در سوریه، واشنگتن به دنبال توازن قوا و حمایت غیر مستقیم از گروه های تروریستی همچون داعش است که ابزار مهمی برای واشنگتن در راستای جنگ طولانی مدت است.
در مرجله بعد،واشنگتن به دنبال برکناری بشاراسد است. این امر را می توان در سخنان تیلرسون نیز مشاهده کرد. وی امروز طی سخنانی اعلام کرد که برنامه اول آمریکا در سوریه مبارزه با گروه های تروریستی است و در مرحله بعد واشنگتن به دنبال ساقط کردن بشاراسد از طریق راه حل های سیاسی و نظامی است.
ارزیابی نهایی
حمله موشکی آمریکا به سوریه تنها جوابی اصطکاکی به حمله شمیایی اخیر در سوریه است. آمریکا به خوبی به این امر پی برده که در بحران سوریه به بازیگری حاشیه ای تبدیل شده است. واشنگتن برای تبدیل شدن به هژمون برتر در سوریه و هم سویی بین هم پیمانانش به دنبال راه حل های جایگزین همچون حملات مقطعی و کوتاه مدت است. از سوی دیگر حمله اخیر را می توان زمینه سازی آمریکا برای ایجاد منطقه امن در سوریه نیز در نظر گرفت. منطقه امنی که ترامپ از آغاز ریاست جهوری به دنبال آن است.