یک: سرعت عمل
اولین نکتهای که در بازداشت شاهزادگان سعودی به چشم میخورد، سرعت عمل ولی عهد سعودی است. سلمان بن عبد العزیز، پادشاه سعودی، ۴ نوامبر جاری حکم تشکیل کمیته مبارزه با فساد به سرپرستی پسرش را صادر کرد. در حالی که هنوز جوهر این حکم خشک نشده بود و اعضای کمیته هنوز گرد هم نیامده بودند که محمد بن سلمان حکم بازداشت این افراد را صادر کرد.
دو: آمادگی و تدارک
سرعت بن سلمان در صدور حکم و نیروهای امنیتی در اجرای آن تاکید میکند، ولی عهد سعودی از قبل تمام تمهیدات را برای این اقدام و اجرای ضربتی آن تدارک دیده بود و تنها منتظر بهانه بود.
فرمان ملک سلمان مبنی بر تشکیل کمیته مبارزه با فساد بهانهای که ولی عهد دنبال آن میگشت را به دستش داد. همچنین وارد آوردن اتهام فساد مالی به شاهزادگان سعودی و عدم عقب نشینی از موضع یک بار دیگر نشان داد که ولی عهد سعودی از چند ماه قبل تحقیق و رصد جهت جمع آوری مستندات لازم را آغاز کرده بود.
سه: باز کردن مجدد برخی پروندهها
محمد بن سلمان با وارد آوردن اتهام فساد مالی به شاهزادگان و امرای سعودی نظرش نشان داد که چندان هم بی فکر وارد میدان نمیشود. اول آنکه وارد آوردن اتهام فساد مالی به متهمان در شرایطی که مردم عربستان در فقر و نداری به سر میبرند، نه تنها موجب جبهه گیری آنها علیه آن شاهزادگان میشد، میتوانست در بهبود وجهه بن سلمان در داخل عربستان نقش داشته باشد.
از جهتی مطرح کردن و باز کردن برخی پروندهها که یک طرف آن مردم باشند و به جریان انداختن آنها بی شک ضربهای مهلک به رقبا و مخالفان محمد بن سلمان وارد میآورد، علاوه بر اینکه بهانهای عامه پسند برای به زندان انداختن رقبای سیاسی به دست ولی عهد عربستان میداد، از جمله این پروندهها میتوان به پرونده جنجالی سیلهای جده و انتشار ویروس کرونا در عربستان اشاره کرد.
چهار: بلوکه کردن داراییها و قطع حقوقهای نجومی
یکی از مشهورترین احکام صادره برای پروندههای فساد مالی مصادره داراییها، بلوکه کردن آنها، تملک اموال اعم از منقول و غیر منقول است. در عین حال فرصت بسیار خوبی برای بن سلمان است تا شاید در این مسیر اموالی را هم به جیب بزند.
«مجتهد»، فعال رسانهای معروف عربستانی در واکنش به بازداشت شاهزادگان سعودی از ۲ تریلیون ریال سعودی میگوید که بن سلمان از اموال این افراد بازداشتی به جیب خواهد زد.
پنج: تصفیه سیاسی
در میان شاهزادگان و امرای بازداشت شده، نام افرادی مثل متعب بن عبد الله یا برادرش ترکی بن عبدالله و خالد التویجری، مدیر سابق دفتر سلطنتی قابل توجه است که حلقه اصلی قدرت در زمان پادشاهی ملک عبد الله بودند و بن سلمان با دستگیری آنها نشان میدهد که با هدف گیری این حلقه در صدد ریشه کن سازی آن است. همچنین وجود برخی سرمایه داران مثل ولید بن طلال هم بی ارتباط با پاک سازی سیاسی ولی عهد سعودی باشد.
اگرچه به نظر میرسد که او نه تنها پاکسازی رقبای سیاسی را مد نظر دارد، بلکه از حامیان مالی این رقبا هم غافل نمانده است تا رقبایش توانی برای مقابله با او نداشته باشند.